Zona Hastaligi, suçiçegine neden olan ayni virüs “varicella zoster" olarak isimlendirilen virüsünün neden oldugu bir hastaliktir. Suçiçegi geçirdikten sonra, virüs omuriligin yakinindaki sinir dokusunda inaktif olarak kalir. Yillar sonra virüs zona olarak yeniden aktive olabilir.
Hayati tehdit eden bir durum olmasa da zona hastaligi çok agrili ve döküntülü bir hastaliktir. Zona vücudunuzun herhangi bir yerinde görülebilir. Ancak çogunlukla gövdenin sol veya sag tarafini saran tek bir serit seklinde görünür. Bu hastaligin erken tedavi edilmesi komplikasyon olasiligini azaltmaya yardimci olur.
Zona, suçiçegine neden olan “varicella zoster" virüsünden kaynaklanir. Su çiçegi geçiren herkeste zona gelistirebilir. Suçiçegi iyilestikten sonra, virüs sinir sistemi içinde yillarca uykuda kalabilir. Bu virüs çesitli nedenlerle yeniden aktive olabilir ve cilde giden sinirler boyunca ilerleyerek zona hastaligini olusturabilir.
Ancak suçiçegi geçiren herkes zona gelistirmemektedir.
Zona olusumunun nedeni tam olarak bilinmemektedir. Ancak yaslandikça enfeksiyonlara karsi bagisikligin azalmasindan kaynaklandigindan süphelenilmektedir. Zona, yasli yetiskinlerde ve bagisiklik sistemi zayiflamis kisilerde daha yaygin görülür.
Varisella-zoster, uçuklara ve genital herpes'e de neden olan virüsleri içine alan, herpes virüsü olarak adlandirilan bir virüs grubunun üyesidir. Bu nedenle zona hastaligi herpes zoster olarak da bilinir. Ancak suçiçegi ve zona hastaligina neden olan virüs genital herpesten sorumlu olan virüsle ayni degildir.
Zona belirtileri sunlari içerebilir:
Genellikle zona hastaliginin ortaya çikan ilk belirtisi agridir. Agri bazilari için siddetli olabilir. Agrinin bulundugu vücut bölgesine bagli olarak, bazen kalbi, akcigerleri veya böbrekleri etkileyen bir sorunlar ile karistirilabilir. Bazi insanlarda hiç döküntü görülmeden zona agrisi yasarlar.
Zona hastaligina bagli olusan döküntü, gövdenin sol veya sag tarafini saran bir kabarcik seridi olarak görülür. Bazen zona döküntüleri göz çevresinde veya boynun veya yüzün bir tarafinda da meydana gelir.
Su çiçegi geçirmis olan herkes zona gelistirebilir. Zona gelistirme riskini artirabilecek faktörler sunlari içerir:
Zona kaynakli komplikasyonlar sunlari içerebilir:
Zona oldugundan süpheleniyorsaniz, ancak özellikle asagidaki durumlarda derhal bir doktora görünmelisiniz.
Zona hastaligi olan bir kisiden “varicella zoster" virüsüne karsi bagisikligi olmayan herkese virüs geçirebilir. Bu genellikle zonaya bagli olusan döküntünün açik yaralariyla dogrudan temasla olusur.
Kisi enfeksiyon kaptiktan sonra suçiçegi gelistirir. Ancak zona olmaz. Su çiçegi, bazi insanlar için tehlikeli olabilir.
Zona kabarciklari kabuklanincaya kadar, bulasicilik devam eder. Henüz suçiçegi veya suçiçegi asisi olmayan kisiler, özellikle de bagisiklik sistemi zayiflamis kisiler, hamile kadinlarla ve yeni doganlarla fiziksel temastan kaçinilmalidir.
Iki asi, zona hastaliginin önlenmesine yardimci olabilir. Suçiçegi asisi ve zona (varicella zoster) asisi.
Zona hastaligina neden olan varicella zoster virüsü havadan bulasmaz. Yakinlarinizda zona hastasi olan biri öksürse veya hapsirsa veya onunla ayni tabak ve bardagi kullansaniz bile bulasmaz.
Virüsün bulasmasinin tek yolu zona hastasi olan birinden sizan kabarciga dogrudan temas etmenizdir. Bu durumda zona olmazsiniz; suçiçegi hastaligina yakalanabilirsiniz.
Zona teshisi genellikle vücudun bir tarafindaki agri geçmisinin yani sira, döküntü ve kabarciklarla birlikte teshis edilir. Ayrica laboratuvarda incelemek için bir doku kazima veya kabarcik kültürü alinabilir.
Antiviral ilaçlarla tedavi, iyilesmeyi hizlandirabilir ve komplikasyon riskinizi azaltabilir. Zona siddetli agriya neden olabilir. Bu nedenle agri kesici ilaçlar reçete edebilir.
Tedavi süresince vücut direncini artirici takviye vitaminler almak çok önemlidir. Zona genellikle iki ila alti hafta sürer.
Zona hastalarinin büyük çogunlugu hastaligin uzun süren etkilerini yasamazlar. Ancak hastalarin yaklasik %3’ünde zonaya bagli nöropati denilen uzun dönemde gerileyen bazi etkiler ortaya çikabilmektedir.
Çogu insan sadece bir kez zona olur. Ancak iki veya daha fazla kez zona olmak da mümkündür.
Hamilelik sirasinda zona olmasiniz alisilmadik bir durum olsa da mümkündür. Akitf bir zona enfeksiyonu geçiren biri ile veya suçiçegine yakalanmis biri ile temas ederseniz ve asi olmadi iseniz veya daha önce suçiçegi geçirmedi iseniz suçiçegi hastaligina yakalanabilirsiniz.
Hamilelik sirasinda enfeksiyona yakalanirsaniz; bebekte anomaliklere neden olabilir. Bu nedenle hamilelikten önce suçiçegi asisi olmaniz gerekmektedir.
Varicella-zoster virüsünün neden oldugu zona, vücudunuzun bir kisminda su dolu kabarciklarin ortaya çikmasina neden olur. Kabarciklari ile birlikte ayni zamanda kasintili ve agrili bir kirmizi döküntü olusur.
Kurdesen genellikle yiyecekler, ilaca veya çevrenizde bulunan herhangi birseye karsi gösterdiginiz alerjik bir reaksiyondur.
Zona yetiskinler arasinda yaygin görülen bir hastaliktir. 60 yas üzeri 3 kisiden her bir kisi zona hastaligna yakalanir. Bunu en önemli nedeni ileri yaslarda bagisiklik sisteminin zayiflamasidir. Ileri yaslarda bagisiklik sistemine katkida bulunacak ek beslenme yöntemleri tercih edilebilir.
Ileri yaslarda zona hastaligina yakalanan insanlarda genel olarak daha fazla döküntü ve bakteriyel enfeksiyondan kaynaklanan komplikasyonlar görülür. Ayrica hem pnömoni hem de beyin iltihabina karsi daha savunmasizdirlar, bu nedenle antiviral tedavi için bir doktor tarafindan erken görülmesi önemlidir.
Birçok insan hayatinda sadece bir defa zona geçirir. Agri ve döküntü 3-5 hafta sürer ve kabarciklar iz birakmadan kaybolur. Bunlarin yaninda birkaç komplikasyonda ortaya çikabilir.
Zona hastaliginin en sik görülen komplikasyonu post-herpetik nevraljidir (PHN). Bu evre döküntü gittikten sonra zona agrilarinin uzun süre devam ettigi kisimdir. Agrilarin nedeni cildinizden beyne abartili agri mesajlari gönderen hasar görüms sinir liflerinden kaynaklanir. Yasladikça post-herpetik nevralji görülme olasiligi ve agrini siddeti artar.
Zona ayrica herpes zoster oftalmikus (HZO) adi verilen bir göz rahatsizligina da neden olabilir. Herpes zoster oftalmikusda alinda ve göz çevresinde küçük kabarciklar meydana gelebilir.
Genellikle yüzün tek tarafinda görülen bu enfeksiyon agriya, göz kapaginda sismeye ve kizarikliklara neden olmaktadir. Ileri derece olan vakalarda kornea zarar görebilir ve görme kaybina neden olur.
Herpes zoster oftalmikus görülen hastalar neden göz doktoruna görünmelidir.
© Habib Bostan. All RIghts Reserved.
Değerli Hastalarımız:
COVID-19 Nedeniyle Kliniğimizde Aldığımız Önlemler Salgını Nedeniyle Aldığımız Önlemler COVID-19 (Koronavirüs) Salgını nedeniyle korunma amaçlı önlemler alarak hastalarımızı tedavi etmeye devam etmekteyiz. Çünkü siz değerli hastalarımızın sağlığı bizim için çok önemlidir.
Kliniğimizde aşağıdaki önlemleri almaktayız. Randevu aşamasında hastalar öncelikle ateş, öksürük, boğaz ağrısı gibi solunum yolu enfeksiyonu şikayetleri açısından sorgulanmakta, şikâyeti olan hastalar salgın döneminde kliniğimize kabul edilmemektedir. Aynı anda birden fazla hastanın karşılaşmasını önlemek için randevu saatleri her hasta için 30 dakika olarak ayarlanmıştır. Hastalarımızın yanında refakatçi olarak en fazla 2 kişi kabul edilmektedir.
Bütün hasta ve hasta yakınlarının maske takması gerekmektedir. Bekleme alanlarında sosyal mesafeye dikkat edilerek oturulması sağlanmaktadır.
Muayenehanede her gün günlük olarak yüzeyler ve bütün kapı kolları antiseptik temizleyiciler ile temizlenmektedir.
Aldığımız önlemler sizlerin sağlığı içindir. Salgının kontrol altına alınması ve daha fazla yayılmaması için herkes tarafından bu dönemde kurallara uyulması son derece önemlidir. Sağlığınız ve sağlığımız için kurallara uyalım.
Sağlık dolu günlerde buluşmak üzere…
Randevu için Mesajınızı Yazabilirsiniz