Huzursuz Bacak Sendromu

Huzursuz Bacak Sendromu

Huzursuz Bacak Sendromu, kısaca HBS, Willis-Ekbom Hastalığı olarak da adlandırılan ve bacaklarda karıncalanma, bacakları hareket ettirme isteği, ağrı ve uyuşma gibi şikayetlere neden olan bir rahatsızlıktır. Yorgun ve uykusuz olmanıza rağmen geceleri uyuyamıyorsanız ve şikayetlerinizi tanımlamakta zorlanıyorsanız huzursuz bacak sendromu olabilirsiniz.

HBS hastanın gece yatağına yattığı zaman rahatsız edici bir his nedeniyle bacaklarını kontrol edilemeyen bir dürtü ile istemsizce hareket ettirmesi veya kasılmasıdır.

Huzursuz Bacak Sendromunun Etkisi

Huzursuz Bacak Sendromu, yorgunluk ve uykusuzluğa neden olabilen, ruh halini, yoğunlaşmayı, iş ve okul performansını ve kişisel ilişkileri etkileyebilen bir hastalıktır. Huzursuz Bacak Sendromu bulunan hastalar konsantre olamadıklarını, hafızalarının zayıfladığını veya günlük görevleri yerine getiremediklerini ifade eder.

Tedavi edilmeyen huzursuz bacak sendromu, iş verimliliğinde de düşüşe yol açabilir. Aynı zamanda depresyon ve endişeye sebebiyet verebilir.

Nüfusun yaklaşık %10 kadarı Huzursuz Bacak Sendromundan mustariptir. Her iki cinsiyeti de etkiler ancak kadınlarda daha yaygındır ve hastalık her yaşta başlayabilir. Çoğu Huzursuz Bacak sendromu vakası ilaç dışı bir tedavi olan İMS (kuru iğne tedavi) ve gerekirse ilaçlar ile tedavi edilebilir.

Huzursuz Bacakların Sendromu Belirtileri Nelerdir?

Huzursuz Bacak Sendromlu hastalar, alt ekstremitelerinde oluşan rahatsızlık hissi sebebiyle hareket etmek ihtiyacı hissederler. Bacaklarındaki oluşan bu hislerin tanımlanması çoğu zaman zordur. Bu duyular daha az olarak kolları ve nadiren göğsü veya başı da etkiler.

Huzursuz bacak, vücudun sadece bir tarafında görünse de çoğu zaman her iki tarafı da etkiler. Bacakları hareket ettirmek rahatsızlığı giderdiğinden, hastalar duyuları en aza indirmek veya önlemek için genellikle bacaklarını hareket halinde tutarlar.

Huzursuz Bacakların Sendromunun klasik bir özelliği, semptomların, geceleri daha kötü olması ve sabahın erken saatlerinde hafiflemesi ve uykuya izin vermesidir. Huzursuz Bacakların Sendromu bazı hastalar uykuya dalmakta ve uykuda kalmakta zorluk çekerler.

Huzursuz Bacakların Sendromu HBS, belirtileri günden güne, şiddeti ve sıklığı kişiden kişiye değişebilir. Orta derecede şiddetli vakalarda, semptomlar haftada sadece bir veya iki kez ortaya çıkar.

Genellikle gündüz fonksiyonlarında bir miktar bozulma ile birlikte, uykuya dalmada zorlaşma ve gecikme görülür. Şiddetli vakalarında, semptomlar haftada iki defadan fazla görülür. Uykunun sık sık kesilmesi ve gündüz fonksiyonlarında bozulma ile sonuçlanır.

Hem Huzursuz Bacak Sendromu hem de bununla ilişkili bir tıbbi durumu olan kişiler hızla daha şiddetli semptomlar geliştirme eğilimindedir. Buna karşılık, herhangi bir başka tıbbi durumla ilişkili olmayan huzursuz bacak hastalığı, özellikle erken yaşta başlamışsa, hastalık çok yavaş ilerlememe gösterir. Belirtiler düzenli olarak ortaya çıkmadan önce uzun yıllar geçebilir.

Huzursuz Bacak Sendromunun Sebebi Nedir?

Huzursuz Bacak Sendromunda, periferik sinir sistemi olarak adlandırılan ve hareketleri koordine eden sinirler ile merkezi sinir sistemi olarak adlandırılan ve duyuyu koordine eden sinirler arasında bilgi iletilmesinden sorumlu olan sinir yolları etkilenir.

Çoğu durumda, Huzursuz Bacak Sendromu nedeni bilinmemektedir. Bununla birlikte, huzursuz bacak sendromu genetik bir bileşene de sahiptir. Spesifik gen varyantları huzursuz bacak sendromuyla ilişkilendirilmiştir.

Bazen hamilelik gibi hormonal değişiklikleri olduğu dönemlerde bu semptomlar görülebilmektedir.

Ayrıca bireyde böbrek yetmezliği varsa demir eksikliği olabilir. Düşük demir seviyelerinin de huzursuz bacak sendromundan sorumlu olabileceğini gösteren bilimsel veriler bulunmaktadır.

Yine beyin kimyasal dopaminini kullanan (bazal ganglionlar olarak adlandırılan) hareketi kontrol eden beynin bölümlerinden birindeki bir işlev bozukluğunu gösteren bilimsel kanıtlar vardır. Bu yolların bozulması sık sık istemsiz hareketlerle(seğirme) sonuçlanır. Bazal ganglionların dopamin yolaklarının bir başka bozukluğu olan Parkinson hastalığına sahip kişilerde Huzursuz Bacak Sendromu geliştirme olasılığı fazladır.

Huzursuz Bacak Sendromuna Eşlik Eden Faktörler

Huzursuz Bacak Sendromuna aşağıdaki faktörler eşlik ediyor olabilir.

• Son dönem böbrek hastalığı ve hemodiyaliz
• Demir eksikliği
• İlaçlar (proklorperazin, metoklopramid, haloperidol, fenotiyazin türevleri, fluoksetin, sertralin ve difenhidramin gibi bazı ilaçlar)
• Alkol, nikotin ve kafein kullanımı
• Hamilelik, özellikle son üç aylık dönemde; çoğu durumda, belirtiler genellikle doğumdan sonraki 4 hafta içinde kaybolur
• Nöropati (sinir hasarı).
• Uyku yoksunluğu ve uyku apnesi gibi diğer uyku koşulları da bazı kişilerde semptomların görülmesine neden olabilir.

Huzursuz Bacak Sendromu Tedavisi Nasıldır?

Huzursuz Bacak Sendromunun tedavi için öncelikle rahatsızlığın altında yatan sebepler araştırılmalıdır. Kişiye özgü bir değerlendirme yapılmalı ve tedavi planı da ona göre oluşturulmalıdır. Huzursuz Bacak Sendromunu başka bir tıbbi durumdan kaynaklanıyorsa ilk önce o rahatsızlığın tedavi edilmesi gerekir.

Örneğin demir eksikliği varsa tedavi planı bu hastalığın tedavisine yönelik olmalıdır. Hastanın kullandığı ilaçlardan kaynaklanıyorsa da ona göre hareket edilerek tedavi düzenlenmelidir.

Çoğu hastada ilaçsız destek tedavileri ve hastanın kendi alabileceği önlemler şikayetlerin iyileşmesine yardımcı olur. Sigarayı bırakmak, kafeinin azaltılması ve fazla kilolardan vermek kişinin alabileceği önlemlere örnek verilebilir.

Ayrıca egzersiz yapmak, kaliteli bir uyku düzeni yatmadan önce soğuk-sıcak uygulaması, germe-çekme egzersizleri ve stresle mücadele yöntemleri de tedavide yardımcıdır.

İlaç tedavisi uygulamalarında ise Parkinson ilaçları, antiepileptikler, demir ilaçları, kuvveti ağrı kesiciler, sakinleştiriciler ve uyku ilaçları doktor önerisi ile kullanılabilir. 

Ayrıca baldır kaslarına İMS (kuru iğne tedavisi) uygulamaları çoğu hastada semptomların kontrol altına alınmasını sağlar. Baldır kaslarına masaj yapılması da çoğu hastayı rahatlatır.

Huzursuz Bacak Sendromu Tedavi Edilmeze Ne Olur?

Bu sendrom genellikle geceleri veya dinlenmesi sırasında ortaya çıkmaktadır. Rahatsız edici bir his ve kontrol edilemeyen bir dürtü ile oluşan istemsiz kas kasılmaları uykunu bölünmesine neden olmaktadır.

Uykusu bölünen hasta kaliteli bir uyku uyuyamaz ve uyku bozuklukları görülmeye başlar. Bununlar birlikte hasta sabahları yorgun uyanır. Bazı durumlarda dikkat ve hafıza bozukluğu yaşanmasına neden olabilir.

Uykusuzluğa bağlı olarak yaşam kalitesinin bozulmasına ve uzun vadede ise depresyona neden olabilmektedir.

HBS İle Yaşamak

HBS ömür boyu süren kronik bir rahatsızlıktır. HBS ile yaşamak için öncelikle aile bireyleri ve iş arkadaşları bilgilendirilmelidir.

Hareket isteğine karşı koyulamamalıdır. Hareket isteğini bastırmak belirtileri kötüleleştirecektir.

Kafein ve alkol miktarını azaltmak evde meditasyon yapmak hastalara iyi gelecektir.

Demir testi yaptırmak ve test sonuclarına göre doktor tavsiyesi ile demir takviyesi almak hastaya iyi gelebilir.

Huzur Bacak Sendromu İçin Evde Tedavi

Huzursuz bacak sendromunun bilenen bir tedavi yöntemi bulunmamaktadır. Fakat atılacak bazı adımlar semptomların azalmasına yardım edecektir.

İyi Bir Uyku: Normal paterninizin dışına çıkmak hastaya iyi gelmeyebilir. Hergün aynı saatte yatıp sabahları aynı saatte kalkmak daha iyi olacaktır. Derin bir uyku için bazen daha geç yatabilir ve daha geç kalkabilirsiniz.

Yatak odanızı biraz serin ve karanlık olarak ayarlamak faydalı olacaktır. Televizyon, bilgisayar, tablet ve telefonları yatak odasından uzak tutmak uyku kalıitesini artıracaktır.

Demir Takviyesi: Doktor gözetiminde alınan demir takviyesi hastaya iyi gelebilir.

Diğer Takviyeler: Bazı hastalar folik asit, magnezyum ve B12 almanın kendilerine iyi geldiğini ve semptomlarının azaldığı bildirdiler.

Sıcaklık Değişimi: Yatmadan önce ılık veya soğuk bir duş alın. Zaman zaman bacaklarınıza sıcak veya soğuk uygulamalar yapabilirsiniz.

Masaj: Kaslarınıza özellikle de baldırlarınıza masaj yapmayı deneyin. Masajları yatmadan hemen önce yapmanız geceleri daha iyi uyku uyumanıza yardımcı olacaktır.

Egzersiz: Gün boyu düzenli egzersiz uygulamaları sizlere yardımcı olacaktır. Kısa mesafe yürüyüşleri ve yatmadan önce yapılan basit kas germe egzersizleri hastaya yardımcı olacaktır. Egzersiz yaparken aşırıya kaçmamaya dikkat edilmelidir.