Ankilozan spondilit, omurgada agri ve sertlige neden olan, nadir görülen ve eklemleri tutan bir hastaliktir. Bu rahatsizlik genellikle belin alt kismindan baslar. Boyun bölgesine kadar yayilabilir veya vücudun diger bölgelerindeki eklemlere de zarar verebilir.
Kronik, ilerleyici, agrili sebebi henüz tam olarak bilinmeyen Ankilozan Spondilit romatizmal bir hastaliktir ve kesin tedavisi yoktur. Ancak kullanilan ilaçlar ve yapilan egzersizler agriyi hafifletebilir ve sirtin güçlü kalmasina yardimci olabilir. Bu hastalik gerektigi gibi tedavi edilmezse ileri dönemlerde hastalarda kamburluk gibi omurga deformiteleri ortaya çikabilir.
Ankilozan spondilit, genellikle omurganin pelvise baglandigi sakroiliak eklemlerden baslar. Tendonlarin ve baglarin kemiklere baglandigi yerleri etkileyebilir. Hatta omurlarin birbirine kaynasmasina bile neden olabilir.
Vücudun bu bölgelerinde agri veya sertlik olabilir: Sirt, kalça, omuzlar, eller, gögüs kafesi, kalça, uyluk, ayaklar ve topuklar.
Bu hastalarda asagidaki bulgular görülebilir:
Ankilozan spondilit, erkeklerde kadinlara oranla yaklasik 3 kat daha fazla görülür. Bu hastalikta genetik faktörler oldukça belirleyicidir. Ankilozan spondilit, yine erkeklerde daha hizli ilerler. Vakalarin yaklasik %80'i 30 yasina gelmeden ve % 95'i 45 yasina kadar baslar.
Omurgada, omuzda, legen kemiginde, kalça kemiklerinde, gögüs kafesinde, diz, el ile ayak bileklerinde ve büyük eklemlerde enflamasyon olusur.
Ankilozan spondilit hastaligina tam olarak neyin sebep oldugu henüz bilinmemektedir. Ancak bir laboratuvar testi ile tespit edilebilen HLA-B27 geni kisilerin bu hastaliga yakalanma oraninin yüksek oldugunu gösterir.
Ankilozan spondilit tanisi konmus kisilerin çogu HLA-B27 genini tasir. Birinci dereceden akrabalarina Ankilozan spondilit teshisi konmus kisilerin bu hastaliga yakalanma orani diger insanlara göre daha yüksektir.
Ankilozan spondiliti tespit etmek zor olabilir. Çünkü Ankilozan spondilitin ana semptomu olan sirt agrisi pek çok insanda bulunur. Kadinlar için teshis daha da zor olabilir.
Çünkü sirt agrisi erkeklerden çok daha fazla kadinlarda görülür. Ayrica Ankilozan spondiliti dogrulamak için tek bir test yoktur.
Doktor hastadaki belirtilere, fizik muayene bulgularina ve kan testlerine göre karar verir. Ayrica görüntüleme yöntemleri kullanilabilir. Ancak görüntüleme yöntemleri her zaman taniyi koymada yardimci olmaz. Çünkü eklem hasari görüntüleme testlerinde hemen ortaya çikmayabilir.
Hastalik genellikle gizli olarak seyretmektedir. Sabah tutuklugu görülene kadar hastalarin bilinen bir sikayetleri yoktur. Bu nedenle hastalar genellikle sabah tutuklugu ve hareket kisitliliklari gibi sikayetler nedeniyle doktora basvurur.
Kullanilan ilaçlar bazi ankilozan spondilit hastalarina yardimci olabilir. Ancak aktif kalmak, ankilozan spondilit tedavisi için çok önemlidir.
Egzersiz yapmak: Bu hastalar ne kadar az oturur veya uzanirsa, kendilerini o kadar iyi hissederler. Egzersiz, daha dik durmaya yardimci olur ve omurganin esnekliginin devamini saglar. Aktif kalmak, agrilari ilaçsiz bir sekilde de ortadan kaldirabilir.
Fizik tedavi: Kaslarin nasil gerilecegini ve omurganin nasil sabit tutacagini ögrenmek ve bunlari uygulamak hastalarin agrilarini azaltir. Bu uygulamalar evde de yapilabilir. Ancak çogu insan profesyonel bir fizyoterapistle veya bir grupla çalismaktan daha fazla fayda saglar.
Ilaç tedavisi: Nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar ankilozan spondilit hastalarinin çoguna yardimci olur. Ancak mide kanamasina, kalp problemlerine ve diger yan etkilere yol açabilirler.
Ameliyat: Ankilozan spondilitli çogu insan ameliyata ihtiyaç duymaz, ancak bazi hastalarda tutulan eklemler kötü bir sekilde etkilenirse kalça veya diz protezine ihtiyaç duyabilir. Bu durumlarda uygulanan ameliyat sonrasi hastalar agridan kurtulabilir ve hareketliligi artirabilir.
Ankilozan spondilit, kesin tedavisi olmayan ömür boyu süren bir durumdur. Ancak birkaç ilaç türü daha fazla omurga problemi olusmasini durdurabilir veya geciktirebilir. Ayni zamanda olusan agriyi ve ödemi hafifletebilir. Bu ilaçlar egzersiz ve saglikli beslenme ile kullanildiginda daha etkili olurlar.
Nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar: Tedavide kullanilacak ilk sey, nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar olacaktir. Iltihaplanmaya neden olan kimyasallarin olusmasini engelleyerek ankilozan spondilite bagli agriyi yatistirirlar. Bu ilaçlar geceleri alirsa sabahlari hastalar kendilerini daha iyi hissederler ve gece de daha iyi uyuyabilirler.
Nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar uzun süre kullanirsa mideye zarar verebilir. Ayrica su sikayetleri de olusturabilir. Gögüste agrisi, midede yanma hissi, gastrit, mide ülseri ve midede kanama. Bu sikayetlerin olmamasi için mide koruyucu ilaçlar alinabilir.
Antiromatizmal ilaçlar: Nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar tüm semptomlari kontrol edemeyebilir. Ankilozan spondilite bagli olusan semptomlarin kontrolü için antiromatizmal ilaçlar da kullanilabilir. Bu ilaç grubu, iltihaptan kaynaklanan doku hasarini sinirlamak için kullanilir.
Kortikosteroidler: Bu ilaçlar, vücudunuzun dogal olarak ürettigi bir tür steroid hormondur. Bu ilaçlar agriyi ve sismeyi hafifletmeye yardimci olabilir.
TNF inhibitörleri. TNF, tümör nekroz faktörü anlamina gelir. Bu ilaçlar eklemlerde, bagirsaklarda, gözlerdeki ve omurgadaki iltihabi tedavi edebilir.
Interlökin inhibitörleri: Bunlara IL-17 inhibitörleri de denir. TNF inhibitörlerine yanit verilmediginde bunlar denenebilir. Daha az yan etki yasanir.
Ankilozan spondiliti önlemenin bilinen bir yolu yoktur. Ailenizde benzer semptomlari olan kimsenin farkinda olmasaniz da durum büyük ölçüde genetikten kaynaklanmaktadir.
Ankilozan spondilit, agir vakalarda durusta ve hareketlilikte kalici hasara yol açabilen ömür boyu süren bir durumdur. Sirt disindaki yerlerde ortaya çikan agri, hastaligin daha ciddi bir sekline sahip oldugunuzun bir isareti olabilir.
Kalça ve omuzlar: Bu bölgelerdeki agri, ankilozan spondilitli her 3 kisiden 1'inde görülür. Genellikle yavas yavas ortaya çikar. Agri kasiklar, dizler veya uyluklarin ön kismina yayilabilir.
Gözler: Ankilozan spondilitli kisilerin yaklasik %40'inda üveit adi verilen bir göz iltihabi olusur. Steroid göz damlasi gibi tedaviler uygulanabilir.
Bagirsak: Ankilozan spondilitli 10 kisiden 1'inde, Crohn hastaligi veya ülseratif kolit gibi iltihapli bagirsak hastaligi görülür. Iltihapli bagirsak hastaligi semptomlari arasinda kanli ishal, kilo kaybi veya yorgunluk yer alir.
Çene: Ankilozan spondilitli kisilerin yaklasik%10'unda, yemek yemelerini çok zorlastiran çene iltihabi görülür. Çene agrisi varsa kas gevsetici ve agri kesiciler kullanilabilir.
Kemikler: Osteoporoz veya düsük kemik yogunlugu, Ankilozan spondilitli kisilerin yaklasik yarisinda görülür. Bu hastaligi önlemek için takviyeler ve egzersiz programlari kullanilmalidir.
Akcigerler: Ankilozan spondilitli hastalarda kaburgalar ve omurga arasindaki sertlik nedeniyle gögsün genislemesi engellenir. Bu durum nefes almayi zorlastirir. Ayrica gögüs agrisi da olusabilir.
Kalp: Ankilozan spondilitli hastalarda kalp hastaligina yakalanma olasiligi yüksektir. Vücut agirligini, kan basincini ve kolesterolü kontrol altinda tutmak bu riskleri azaltmaya yardimci olabilir.
Düzenli doktor kontrolü ve ilaç kullanmanin yani sira, bu durumunuza yardimci olmak için yapabileceginiz bazi öneriler:
Aktif kalmak: Egzersiz, agriyi hafifletmeye, esnekligi korumaya ve durusunuzu iyilestirmeye yardimci olabilir.
Sicak ve soguk uygulamak: Sert eklemlere ve gergin kaslara uygulanan isi, agri ve sertligi hafifletebilir. Isitici pedler ve sicak banyolari ve duslar deneyebilirsiniz. Iltihapli bölgelere uygulanan buz, sismeyi azaltmaya yardimci olabilir.
Sigara içmeyi birakmak: Sigara içmek genellikle sagliginiz için kötüdür. Ankilozan spondilitli kisilerde daha fazla nefes almayi engelleyen ek sorunlar yaratir.
Iyi bir durus uygulamak: Bir aynanin önünde ayakta durarak durusunuzu kontrol etmek ve durusunuzu düzeltmek ankilozan spondilit ile iliskili bazi problemlerden kaçinmaniza yardimci olabilir.
© Habib Bostan. All RIghts Reserved.
Değerli Hastalarımız:
COVID-19 Nedeniyle Kliniğimizde Aldığımız Önlemler Salgını Nedeniyle Aldığımız Önlemler COVID-19 (Koronavirüs) Salgını nedeniyle korunma amaçlı önlemler alarak hastalarımızı tedavi etmeye devam etmekteyiz. Çünkü siz değerli hastalarımızın sağlığı bizim için çok önemlidir.
Kliniğimizde aşağıdaki önlemleri almaktayız. Randevu aşamasında hastalar öncelikle ateş, öksürük, boğaz ağrısı gibi solunum yolu enfeksiyonu şikayetleri açısından sorgulanmakta, şikâyeti olan hastalar salgın döneminde kliniğimize kabul edilmemektedir. Aynı anda birden fazla hastanın karşılaşmasını önlemek için randevu saatleri her hasta için 30 dakika olarak ayarlanmıştır. Hastalarımızın yanında refakatçi olarak en fazla 2 kişi kabul edilmektedir.
Bütün hasta ve hasta yakınlarının maske takması gerekmektedir. Bekleme alanlarında sosyal mesafeye dikkat edilerek oturulması sağlanmaktadır.
Muayenehanede her gün günlük olarak yüzeyler ve bütün kapı kolları antiseptik temizleyiciler ile temizlenmektedir.
Aldığımız önlemler sizlerin sağlığı içindir. Salgının kontrol altına alınması ve daha fazla yayılmaması için herkes tarafından bu dönemde kurallara uyulması son derece önemlidir. Sağlığınız ve sağlığımız için kurallara uyalım.
Sağlık dolu günlerde buluşmak üzere…
Randevu için Mesajınızı Yazabilirsiniz