Sakroiliak Eklem Nerede Bulunur ve Görevi Nedir?
Sakroiliak (SI) eklem omurga ve leğen kemiğinin arasında bulunur ve bu iki kemiği birbirine bağlar. Ana görevi, ayakta dururken veya yürürken üst bedeninizin ağırlığını taşımak ve bu yükü bacaklarınıza aktarmaktır.
Sakroiliak Eklem Disfonksiyonu Nedir?
Sakroiliak eklem disfonksiyonu, omurganın en alt kısmında bulunan leğen kemiğini sakrum kemiğine bağlayan eklemlerde oluşan bozukluğu ifade eder. Belde veya kalçada ağrı şikayetine neden olabilir. Bulguları itibarıyla bel fıtığı ile karıştırılabilir. Tüm bel ağrılarının yaklaşık %30 kadarında sakroiliak eklemlerden kaynaklanabileceği tahmin edilmektedir. Bu durum için sakroiliit, Sakroiliak eklem iltihabı, Sakroiliak eklem sendromu, sakroiliak eklem disfonksiyonu ve Sakroiliak eklem gerginliği terimleri de kullanılmaktadır.
Sakroiliak Eklem Disfonksiyonunun Nedenleri Nelerdir?
Farklı nedenler sakroiliak eklem disfonksiyonuna neden olabilir. En yaygın olanları şunlardır:
Artrit: Sakroiliak eklem, eklem ağrısına spondiloza (spinal osteoartrit) neden olabilir. Sakroiliak eklemlerin etrafındaki kıkırdak aşındığında kemikler birbirine sürtünmeye başlayabilir. Omurgayı etkileyen bir tür inflamatuar artrit olan ankilozan spondilit de sakroiliak eklem disfonksiyonuna neden olabilir.
Hamilelik: Hamile kadınlarda sakroiliak eklem disfonksiyonu oluşabilir ve bu nedenle bel ağrısı veya pelvik ağrı yaşayabilirler. Çünkü sakroiliak eklemler hamilelikte gerilebilir ve gevşeyebilir. Ayrıca, hormon değişiklikleri ve hamilelik sırasında alınan kilolar, eklemlerin üzerinde ek bir stres oluşturabilir.
Travma: Kaza sonucu alınan darbeler sakroiliak eklemlere zarar verebilir.
Enfeksiyon: Enfeksiyon son derece nadir görülür. Ancak sakroiliak eklem ağrısının başka bir olası nedenidir.
Düzensiz bacak uzunluğu: Bir bacak diğerinden daha zayıf veya daha uzun olduğunda sakroiliak eklem ağrısı tetiklenebilir.
Sakroiliak Eklem Disfonksiyonunun Belirtileri Nelerdir?
Bel ağrısı: Genelde tek taraflı görülür. Bazen iki tarafta da olabilir.
Kalça veya kasık ağrısı: Yine genelde tek taraflı görülür. Bazen iki tarafta da olabilir.
Tutukluluk: Bel ve kalça hareketlerinde kısıtlılık oluşur.
Siyatik tarzı ağrı: Siyatik semptomlarına benzer bulgular görülebilir. Bu ağrı genellikle diz seviyesinden aşağıya inmez. Sakroiliak ekleme ek baskı uygularken kötüleşen ağrı
İnstabilite: Oturup kalkarken veya yürürken kalçanın kendini bırakıyormuş gibi olması durumu.
Uzun süre ayakta durmak veya yürümekle şiddetlenen ancak uzanırken düzelen ağrı
Sakroiliak Eklem Disfonksiyonu Kaynaklı Ağrı Nasıl Hissedilir?
Donuk veya keskin bir ağrı olabilir.
Sakroiliak eklemden başlar, kalçalara, uyluğa, kasıklara ve bele doğru yayılabilir.
Bazen ayakta durmak ağrıyı tetikler.
Çoğu zaman ağrı tek taraflıdır.
Sabahları daha çok rahatsız eder ve gün içinde düzelebilir.
Sakroiliak Eklem Disfonksiyonu Tanısı Nasıl Konulur?
Sakroiliak eklem disfonksiyonunu gösteren tek bir standart test bulunmamaktadır. Sakroiliak eklem disfonksiyonu, bel fıtığı, bel kireçlenmesi gibi durumlara benzer belirtiler gösterebilir. Bu nedenle tanıyı koymak zor olabilir. Tanı için hastanın şikayetlerin sorgulanması ve fizik muayene en önemli aşamalardır. Fizik muayenede kullanılan sakroiliak eklemi değerlendirmek için bazı özel testler bulunmaktadır. Bu testlerde ağrı tespit edilmesi durumu sakroiliak eklem disfonksiyonu lehine olarak yorumlanır. Ayrıca ekleme lokal anestezik enjeksiyonu yapılması ile ağrının rahatlaması tanısal amaçla kullanılabilir. Tanıya yardımcı olmak, omurga ve kalça ile ilgili diğer sorunları kontrol etmek için röntgen, BT veya MRI gibi görüntüleme çalışmaları istenebilir.
Sakroiliak Eklem Disfonksiyonunun Tedavisi Nasıl Yapılır?
Tedavi tespit edilen sakroiliak eklem disfonksiyonunun sebebine göre değişir. Sakroiliak eklem ağrısı için ilk tedaviler tipik olarak şunları içerir:
Kısa dinlenme süresi: 1 ila 2 günlük bir dinlenme süresi önerilebilir. Birkaç günden daha uzun süre istirahat etmek, sertliği kötüleştirebileceği için tavsiye edilmez.
Buz veya ısı uygulamak: Bel ve pelvise uygulanan buz, ağrı ve rahatsızlığı hafifletebilir. Eklem etrafına uygulanan ısı da kas gerginliğini veya spazmları azaltarak ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir.
Ağrı kesici ilaçlar: Ağrının şiddetine göre ağrı kesici türleri kullanılabilir.
Fizik Tedavi: Egzersizler ile kas gücü artırabilir ve bu da sizi daha esnek hale getirebilir. Ağrıdan kaçınmaya çalışırken, topallayarak yürümek veya bir tarafa yaslanmak gibi edinmiş alışkanlıkların düzeltilmesi gerekir.
Destekler: Eklem çok gevşek olduğunda (hipermobil) bel çevresine bir pelvik destek sarılabilir ve bölge stabilize edilmeye çalışılır.
Sakroiliak eklem enjeksiyonları: Sakroiliak eklemin içine lokal anestezik ve steroid ilaç karışımının enjekte edilmesidir.
Sakroiliak Eklem Enjeksiyonu Nedir?
Sakroiliak eklemin içine lokal anestezik ve steroid ilaç karışımının enjekte edilmesidir.
Sakroiliak Eklem Enjeksiyonunun Amacı Nedir?
Sakroiliak eklem enjeksiyonu iki amaçla yapılabilir.
Tanısal amaçlı: Hastanın ağrısının sakroiliak eklem kaynaklı olup olmadığını tespit etmek.
Tedavi amaçlı: Sakroiliak eklem içindeki ödemi azaltarak sinirler üzerindeki baskıyı azaltmak ve bu bası sonucu oluşan ağrıyı ortadan kaldırmak.
Sakroiliak Eklem Ağrısının Cerrahi Tedavisi Nasıldır?
Çok nadir olarak sakroiliak eklem disfonksiyonu tedavisinde cerrahi kullanılabilir. Sakroiliak eklem ağrısını gidermek için kullanılan standart cerrahi sakroiliak eklem füzyonudur. Bu prosedürün amacı, ilium ve sakrumu bir araya getirerek sakroiliak eklemdeki hareketi tamamen ortadan kaldırmaktır.
