Proloterapi Nedir?
Proliferatif tedavi veya rejeneratif enjeksiyon tedavisi olarak da bilinir. Bu ifadeler Türkçeye hasarlı dokuları yenilenmesini sağlayan tedaviler olarak çevirebiliriz. Hücre ve doku yenileyici bit tedavi yöntemi olan proloterapi için vücudun zayıf veya hasarlı bölgelerine bir çözelti enjekte edilir. Genellikle bu amaçla dekstroz (şeker), lidokain (lokal anestezik) ve steril su karışımı kullanılır. Bu çözelti ağrılı veya hasarlı bağların, tendonların veya eklemlerin yakınına enjekte edilir. Bu çözelti enjekte edildiği bölgede enflamatuar yanıtı uyarır ve hasarlı bölgelerde iyileşmeyi destekler. Yanı bu enjeksiyon ile vücudun kendi doğal iyileşme mekanizmaları uyarılır ve dokuların eski gücüne kavuşmasını tedavi yöntemleriyle sağlanır.
Proloterapi Nasıl Çalışır?
Proloterapi, enjeksiyon bölgesinde geçici ve düşük dereceli bir iltihaplanmaya neden olur. Bu enjeksiyon sonrası dokuda oluşan bu tahriş vücudun iyileşmesini tetikler. Böylece vücutta bulunan tamir edici faktörler aktive olur. Bölgedeki fibroblastlar aktive olur ve kolajeni olgunlaştırmak için reaksiyonlar oluşur. Fibroblastların büyüme faktörlerine doğrudan maruz kalması yeni hücre büyümesine ve kollajen birikimine neden olur. Kolejenler olgunlaştığında da bağ dokusu güçlenir.
Proloterapi Hangi Hastalıklarda Uygulanabilmektedir?
Kas iskelet sistemi kaynaklı tendinopati ve osteoartrit gibi rahatsızlıkların tedavisinde ilaçlar, fizik tedavi yöntemleri, lokal enjeksiyonlar ve diğer çeşitli konservatif tedavileri kullanılabilir. Proloterapi de kas iskelet sistemi kaynaklı birçok rahatsızlıklarda kullanılan tedavilerden biridir. Bu yöntemle tedavi edilebilecek bazı hastalıkları şu şekilde özetleyebiliriz;
- Dejeneratif eklem hastalığı
- Tendinit
- Spor yaralanmaları
- Burkulmalar ve bağ yaralanmaları
- Kalça Ağrısı (artrit, bursit, labrum lezyonları)
- Diz ağrısı ( menisküs, ACL, MCL, LCL yırtıkları)
- Kondromalazi patella
- Ayak ve ayak bileği ağrısı (plantar fasiit, topuk dikeni, burkulmalar, Morton nöroması)
- Boyun ağrısı (baş ağrısı, migren)
- Omuz ağrısı (rotator manşet, glenoid labrum yırtıkları)
- Dirsek ağrısı (golfçü ve tenisçi dirseği)
- Sırt ağrısı
- Bilek ağrısı (karpal tünel sendromu, zayıf veya ağrılı bilekler)
- TME (Temporomandibular Eklem) disfonksiyonu
- Bel ağrısı ve siyatik (bel fıtıkları)
Proloterapi Öncesi Hangi Hazırlıklar Yapılır?
Tedavi öncesi direkt grafi, manyetik rezonans görüntüleme, bilgisayarlı tomografi taraması gibi görüntüleme yöntemleri ile tedavisi planlanan bölge değerlendirilir. Daha sonra enjeksiyonların uygulanacağı noktalar belirlenir. Proloterapi işleminden önce tedavi uygulanacak alanlardaki cilt alkolle temizler. Ağrıyı azaltmak için enjeksiyon bölgesine lidokain kremi uygulanabilir.
- Proloterapi öncesi akşam ve sabah 1000 mg C vitamini alınması iyileşme sürecine yardımcı olur.
- Proloterapi öncesinde uygun miktarda protein alınmalıdır (vücut en az 1 gramı/kilogram). Vejetaryenler protein takviyesine ihtiyaç duyabilir.
- Tedavinizden 48 saat önce (ve 10 gün sonra) herhangi bir anti-inflamatuar ilaç alınmamalıdır. Ayrıca iltihap önleyici bitkilerden de kaçınmalısınız (zencefil, yeşil çay, zerdeçal, biberiye, nane, lavanta ve fesleğen).
- İşlem sonrası ağrı için randevudan 1 saat önce 500 mg parol alınabilir. Proloterapi sonrası ağrı kesicilerden parol 6 saatte bir (gerekirse) alınabilir.
- İşlemden 6 hafta önce steroid verilmez. Çünkü steroidler inflamatuar sürece müdahale eder.
- Herhangi bir kan sulandırıcı kullanıyorsa işlemi yapacak doktora söylenmelidir.
Proloterapi Kaç Seans Uygulanmaktadır?
Kaç seans yapılacağını hastanın ve hastalığının durumu belirler. Hastanın yaşı, kilosu ve hastalığın süresi, hasarın büyüklüğü ve derecesi, diyabet, sigara ve alkol kullanımı gibi ilave problemlerin olması iyileşme süresini uzatır. Çoğu zaman 4-6 seans yeterlidir ve bazı hastalarda 1-2 seansta anlamlı düzelmeler görülebilir.
Proloterapi Seansı Ne Kadar Sürer?
Bir proloterapi seansı ortalama 5-10 dakika sürer. Ancak genel süreç (çözeltilerin hazırlanması, hasta vb.) yaklaşık 25-30 dakika sürebilir. Proloterapi seanslar 3-4 haftada bir tekrarlanır. Seanslar arasındaki süre hastaya ve hastalığın ciddiyetine göre değişir.
Proloterapi Ağrıya Neden Olur mu?
Proloterapi uygulaması iğne ile yapılır. İğnenin cilde sokulması sırasında hafif bir ağrı olabilir. Ağrının hissedilme derecesi ve hastanın tepkisi tamamen hastanın ağrı eşiği ile ilgili bir durumdur. Bu nedenle iğne korkusu olan hastalar için proloterapi uygun bir tedavi yöntemi olmayabilir.
Proloterapi Kesin Bir Çözüm Müdür?
Ameliyat sonrası bile rahatsızlıkların iyileşeceğinin garantisi yoktur. Yine de proloterapi birçok durumda başarılı bir tedavi yöntemi olduğunu kanıtlamıştır. Proloterapi doğal, zararsız, kalıcı ve etkili, yan etkileri çok az olan, ameliyatsız bir tedavi yöntemidir. Ameliyat öncesi proloterapiyi denemenin bir zararı olmayacağı kanaatindeyiz.
Proloterapi Yan Etkileri Nelerdir?
Proloterapi ile ilişkilendirebileceğimiz çok az yan etki vardır. En ciddi risk uygulama alanında oluşabilecek enfeksiyondur. Enfeksiyon çok nadirdir olur ve uygun bir sterilizasyon işlemi bu riski önemli ölçüde azaltır. Daha yaygın yan etkiler, enjeksiyon bölgesinde ağrı, morarma, şişme veya sertlik ve baş ağrılarıdır. Bunların hepsi bu tür bir işlem sonrası normal ve beklenen durumlardır.
Proloterapi Eklem Ağrısını Nasıl Tedavi Eder?
Hasar veya yaralanmanın meydana geldiği belirli bir alana tahriş edici maddeleri (salin veya dekstroz solüsyonu) içeren bir solüsyon enjekte edilir. Tahriş edici maddeler vücudun doğal iyileşme tepkisini uyararak yeni dokuların büyümesine yol açar. Eklemde tendonların etrafındaki bağlara uygulanan proloterapi sonrası aşağıdaki durumlar gelişebilir.
- Ağrı ve sertlikte azalma.
- Eklemin gücü, işlevi ve hareketliliğinde artma.
- Eklem etrafında bulunan bağların ve diğer dokuların gücünde artma.
Proloterapi aşırı kullanımdan kaynaklanan tendon yaralanmalarını tedavi etmek ve dengesiz eklemleri sıkmak için kullanılabilir. Ayrıca eklemlerde osteoartrite bağlı oluşan ağrıyı da hafifletebilir.
Proloterapi Sonrası İyileşme Süreci Nasıldır?
İşlemden hemen sonra hafif şişlik ve sertlik sıklıkla karşılaşılan bir durumdur. Fakat bu durum hızlı bir şekilde düzelir. Hastaların çoğu aynı gün ya da bir gün sonra normal aktivitelere devam edebilir. Bazı hastalarda morarma, rahatsızlık, şişme ve sertlik gibi durumlar bir hafta kadar sürebilir. Proloterapi sonrası ateşin eşlik ettiği şiddetli ağrı durumunda enfeksiyon düşünülmelidir. Bu durumda acilen tıbbi yardım alınması şarttır. Proloterapi için dört haftada bir uygulanan yaklaşık 3 ila 6 tedavi seansı önerilmektedir.
Proloterapi Türleri Nelerdir?
Enjeksiyon için farklı proloterapi çözeltileri kullanılabilir. Bunlar tedavi edilen probleme göre seçilir. Proloterapi tipleri;
- Proinflamatuar dekstroz,
- Prolozon,
- PRP (trombosit bakımından zengin plazma)
- Kök hücre (kemik iliğinden veya yağdan)
Dekstroz çözeltisi:
Dekstroz, dokuda büyüme faktörlerinin salınımını tetikleyen bir çözeltidir. Bu nedenle dekstroz çözeltisi yaralanma bölgesi ve çevresine enjekte edilir. Dokuda uyarılan büyüme faktörleri, tendonların, bağların ve diğer yumuşak dokuların onarımını destekler.
Platelet açısından zengin plazma (PRP): PRP tedavisi özellikle son yıllarda giderek artan bir şekilde eklem, kas ve tendon sorunlarının tedavisinde kullanılmaya başlanmıştır. Bu tedavide, hastanın kendi kanı alınır ve bu kan özel cihazları ile ayrıştırılır. Kanın bileşenlerine ayrıştırılması ile elde edilen az miktardaki plazmanın (PRP), yine aynı kişiye enjeksiyon yoluyla geri verilmesi bu tedavinin temelini oluşturur.
Prolozone:
Bu enjeksiyonlarında bir ozon çözeltisi kullanılır. Ozon enjeksiyonu genellikle yumuşak doku yaralanmaları ve artritli eklemlerdeki ağrılar için kullanılır.
Kök Hücre:
Kök hücreler kişinin kendi kemik iliğinden veya yağ dokusundan elde edilir. Toplanan bu hücreler, çeşitli doku yapılarında diğer hücrelerin yerini alma ve iyileşmeyi uyarma potansiyeline sahip hücrelerdir.
