Trokanterik Bursit Nedir?
Kalça eklemi çevresindeki bursa adı verilen küçük, sıvı dolu bir kesenin şişmesiyle oluşan ağrıdır.
Trokanter Nedir?
Kalça eklemi uyluk kemiğinin pelvise bağlandığı yerdir. Uyluk kemiğinin (femur) sivri üst, dış kenarına büyük trokanter denir.
Trokanterik bursit, büyük trokanteri örten bursa hasar gördüğünde, iltihaplandığında veya tahriş olduğunda meydana gelir.
Bursit Nedir?
Eklemlerin etrafında bulunan sıvı dolu bursa adı verilen keseciklerin iltihaplanması sonucu oluşan ağrılı bir durumdur.
Trokanterik Bursit Nedenleri
Büyük trokanterin yakınındaki bursayı tahriş eden veya hasara uğratan herhangi bir şey trokanterik bursit’e neden olabilir. En yaygın nedenler şunlardır:
Tekrarlayan Hareketler ve Aşırı Kullanım: Ağır kaldırmak, fazla merdiven çıkmak veya uzun süre ayakta durmak bursit yapabilir. Ayrıca, bisiklet sürmek veya koşmak gibi kalçaya fazla yük bindiren sporlar da aynı şekilde bursit riskini artırır.
Travma ve Yaralanmalar: Düşme, çarpma veya uzun süre tek kalça üzerinde yatmak kalça ekleminize zarar verebilir ve bursit oluşumuna neden olabilir. Spor yaralanmaları da bursada tahriş oluşturabilir.
Duruşla ilgili sorunlar: Kalça ekleminizin veya bel omurganızın (alt sırtınız) şeklini etkileyen sağlık sorunları bursanıza çok fazla baskı uygulayabilir. Skolyoz, kalça kemiği mahmuzları, farklı uzunluklarda bacaklara sahip olmak ve kalçanıza bağlanan tendonlarda kalsiyum birikmesi bursite yol açabilir.
Obezite: Kilo fazlalığı diğer eklemlerde olduğu gibi kalça eklemlerini de etkiler ve bursanın tahriş olmasına neden olabilir.
Trokanterik Bursit Belirtileri
Trokanterik bursitin en yaygın belirtisi kalça ağrısıdır. Bu ağrı genellikle şu bölgelerde hissedilir:
- Kalçanın dış tarafında
- Uyluğun üst kısmının yan tarafında
Ayrıca, etkilenmiş taraf üzerine yatıldığında ağrı artabilir. Oturduktan sonra ayağa kalkıldığında da durumun kötüleştiği görülür. Ağrı, hareket ederken veya kalça kullanıldığında, özellikle merdiven çıkma gibi aktivitelerde daha da şiddetlenir.
Trokanterik Bursit Teşhisi
Trokanterik bursit teşhisini koymak için çoğu zaman fiziki muayene yapılması ve tıbbi öykü sorgulanması yeterlidir. Bazen tanıyı doğrulmak için görüntüleme yöntemleri de kullanılabilir.
Fiziksel Muayene: Ağrının olduğu kalça bölgesinde şişlik veya renk değişikliği olup olmadığına bakılır. Özellikle de büyük trokanterin bulunduğu bölgeye baskı uygulanır. Böylece ağrının yeri, şiddeti ve hassasiyeti değerlendirilir. Hastadan belirli hareketleri yapması istenir. Bununla hareket kabiliyeti ve kas gücü test edilir.
Tıbbi Öykü ve Semptomların Değerlendirilmesi: Şikayetlerin başlangıç zamanı ve hangi aktivitelerden sonra arttığı sorgulanır. Yine travma ve yaralanma, kronik hastalıklar öyküsü sorgulanır.
Teşhis İçin Kullanılan Görüntüleme Yöntemleri
- Röntgen: Kemik yapılarda bir sorun olup olmadığını gösterir.
- Ultrason: Bursayı görüntülemek için kullanılabilir.
- MR Görüntüleme: Bu gelişmiş görüntüleme testi bursayı ve yumuşak dokuyu gösterir.
- Teşhis Amaçlı Enjeksiyon: Trokanterik bursit, teşhisini doğrulamak amacıyla bursaya lokal anestezik ilaç enjekte edilebilir. Enjeksiyondan sonrası bölgedeki ağrıda azalma olması, trokanterik bursit tanısını doğrular.
Trokanterik Bursit Tedavisi
Ameliyatsız (Konservatif) Tedavi Yöntemleri
Dinlenme: Genellikle, trokanterik bursit tedavisinde ihtiyacınız olan tek şey dinlenmektir. Büyük trokanter bursanızı tahriş eden aktivite veya pozisyonlardan kaçınılmalıdır. Kalçaya baskı yapan aktivitelere ara vermek bursanın iyileşmesi için zaman kazandırır. Ne kadar süre dinlenilmesi gerektiği hastanın durumuna göre değişir.
Soğuk Uygulama: Yaygın olarak kullanılan etkili bir yöntemdir. Ağrılı bölgenin damarlarında daralma sağlayarak ağrıyı hafifletir. Aynı zamanda oluşan şişliği azaltır. Ayrıca bölgede bulunan inflamasyonun azalmasına yardımcı olur.
İlaç Tedavisi: Ağrı kesiciler ve antienflamatuar İlaçlar kullanılabilir.
Fizik Tedavi:
- Egzersiz ve Germe Hareketleri: Kalça ve uyluk kaslarını güçlendirmek bu hastalığın önlemesinde etkilidir
- Ultrason ve elektrik stimülasyonu: Bu tedaviler ile enflamasyon ve kas spazmı azaltılır. Sonuçta ağrının azalmasına yardımcı olabilir.
- Manuel terapi teknikleri: Kalça ekleminin çevresinde bulunan yumuşak dokuların sertlik ve gerginliğini azaltabilir. Eklemin hareket aralığı arttırılır.
Kortikosteroid Enjeksiyonları: Bu enjeksiyon doğrudan bursa içine yapılır. Enjeksiyon sonrası enflamasyon hızlı bir şekilde azalır ve ağrıyı hafifletir. Kortikosteroid enjeksiyonu diğer tedaviler yetersiz kaldığı durumda uygulanır.
Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Tedavide etkinliği artırmak için bazı yaşam tarzı değişiklikleri gerekir.
- İdeal kilonun korunması
- Yüksek topuklu ayakkabı giymekten kaçınmak
- Sert zeminde uzun süre yürümemek
- Egzersiz sırasında uygun teknikleri kullanmak
- Ergonomik düzenlemeler yapmak
- Doğru duruş teknikleri
Alternatif Tedavi Yöntemleri
- Akupunktur: Ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir.
- Masaj terapisi: Kas gerginliklerini hafifletebilir.
- Kinezyolojik bantlama: Kinezyo bant, kas hareketini desteklemek için kullanılan ince ve esnek bir banttır. Çoğunlukla ağrının, şişliğin ve iltihabın azaltılması için kullanılır.
Cerrahi Tedaviler
Trokanterik Bursit ameliyatsız tedavi yöntemlerine yanıt vermediğinde cerrahi tedavide cerrahi kullanılabilir.
Bursektomi: iltihaplanmış bursanın cerrahi olarak çıkarılmasıdır.
Trokanterik osteotomi: Bursa üzerindeki basıncı azaltmak için nadiren uygulanır. Büyük trokanterin bir kısmı çıkarılır.
Cerrahi Müdahale Sonrası İyileşme Süreci Nasıldır?
Trokanterik bursitin cerrahi tedavisinde artroskopik yöntem kullanılmaktadır. Ameliyatta bursit tespit edilip çıkarılır. Hasta ameliyat sonrası 1-2 hafta içinde günlük aktivitelerine geri dönebilir.
Trokanterik Bursit Kendiliğinden Geçer mi?
Hafif trokanterik bursit vakaları istirahat etme, buz uygulama ve ağrı kesici kullanımı gibi tedaviler ile kendiliğinden geçebilir. Ancak tedavi edilmediği durumlarda rahatsızlık uzun sürebilir veya kronikleşebilir.
Trokanterik Bursit Tekrarlayabilir mi?
Altta yatan yapısal sorun çözülmediğinde ve uygun bir tedavi uygulanmadığında trokanterik bursit tekrarlayabilir.
Trokanterik Bursit Kimlerde Görülür?
Herkeste trokanterik bursit gelişebilir. Özellikle düşme veya başka bir yaralanmadan sonra daha fazla görülür. Bazı insan gruplarının bursit oluşma olasılığı daha yüksektir. Bunlar arasında şunlar bulunur:
- Sporcular.
- Fiziksel veya el emeği gerektiren işlerde çalışan kişiler.
- Kalça ameliyatı geçirmiş kişiler.
Ayrıca aşağıda belirtilen sağlık sorunlarına sahip kişilerde bursit riski daha yüksektir:
- Artrit (özellikle gut ve sedef hastalığı artriti gibi iltihaplı artritler )
- Sedef hastalığı
- Diyabet
- Tiroid hastalığı
Trokanterik Bursit Hamilelikte Daha mı Sık Görülür?
Hamilelikte hormonal ve fizyolojik değişiklikler oluşur. Bu değişikliklerden biri de kilo artışıdır. Aynı zamanda vücut postüründe de bozulmalar görülür. Bu oluşan durumlar trokanterik bursitin gelişimini tetikler veya mevcut durumu daha da kötüleştirebilir.
Trokanterik Bursit Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Zamanında tedavi edilmezse durum kronikleşebilir. Kronikleşmesi durumunda da yaşam kalitesini olumsuz yönde etkiler.
Trokanterik Bursit Tedavisi Ne Kadar Sürer?
Hastalığın şiddeti, hastanın genel sağlık durumu ve uygulanacak tedavi yöntemine bağlı olarak tedavi süresi değişiklik gösterebilir. Hastalığın şiddetinin hafif olduğu vakalarda, istirahat, soğuk uygulama ve ilaç kullanımı sonrası birkaç hafta içinde iyileşme gerçekleşebilir.
Trokanterik Bursitin Erken Teşhis ve Tedavisinin Önemi
Trokanterik Bursit erken dönemde teşhiş ve tedavi edilmelidir. Çünkü
zamanında tedavi edilmezse durum kronikleşebilir. Kronikleşmesi durumunda da yaşam kalitesini olumsuz yönde etkiler.
Trokanterik Bursit Nasıl Önlenebilir?
Trokanterik bursit hastalığını önlemenin en iyi yolu kalçaları aşırı kullanmaktan kaçınmaktır.
- Spor veya iş aktiviteleri için doğru duruşu öğrenin.
- Yeni egzersizlere veya aktivitelere yavaş yavaş geçin.
- Çok uzun süre tek tarafınıza yatmaktan kaçının.
- Tekrarlayan bir iş yapıyorsanız ara verin.
Doktora Ne zaman Görünmeliyim?
Günlük aktivitelerinizi yapmanızı zorlaştıran bir ağrı yaşıyorsanız bir doktora görünün. Dinlenme ve evde tedavilerle bir veya iki haftada iyileşmeyen kalça ağrınız varsa bir uzmanına görünün.
Trokanterik bursit, kalça eklemini ağrısız hareket etmenizi zorlaştıran şişliktir. Bu durum genellikle birkaç haftalık dinlenme sonucu düzelir. Birkaç gün içinde düzelmeyen kalça ağrınız varsa bir sağlık uzmanla görüşün. Doktorunuz kalçanız iyileşirken ağrınızı da hafifletecek bir tedavi almanıza yardımcı olacaktır.
Trokanterik bursitin cerrahi tedavisinde artroskopik yöntem kullanılmaktadır. Ameliyatta bursit tespit edilip çıkarılır. Hasta ameliyat sonrası 1-2 hafta içinde günlük aktivitelerine geri dönebilir.
Hafif trokanterik bursit vakaları istirahat etme, buz uygulama ve ağrı kesici kullanımı gibi tedaviler ile kendiliğinden geçebilir. Ancak tedavi edilmediği durumlarda rahatsızlık uzun sürebilir veya kronikleşebilir.
Altta yatan yapısal sorun çözülmediğinde ve uygun bir tedavi uygulanmadığında trokanterik bursit tekrarlayabilir.
Herkeste trokanterik bursit gelişebilir. Özellikle düşme veya başka bir yaralanmadan sonra daha fazla görülür. Bazı insan gruplarının bursit oluşma olasılığı daha yüksektir. Bunlar arasında şunlar bulunur:
- Sporcular.
- Fiziksel veya el emeği gerektiren işlerde çalışan kişiler.
- Kalça ameliyatı geçirmiş kişiler.
Ayrıca aşağıda belirtilen sağlık sorunlarına sahip kişilerde bursit riski daha yüksektir:
- Artrit (özellikle gut ve sedef hastalığı artriti gibi iltihaplı artritler )
- Sedef hastalığı
- Diyabet
- Tiroid hastalığı
Hamilelikte hormonal ve fizyolojik değişiklikler oluşur. Bu değişikliklerden biri de kilo artışıdır. Aynı zamanda vücut postüründe de bozulmalar görülür. Bu oluşan durumlar trokanterik bursitin gelişimini tetikler veya mevcut durumu daha da kötüleştirebilir.
Zamanında tedavi edilmezse durum kronikleşebilir. Kronikleşmesi durumunda da yaşam kalitesini olumsuz yönde etkiler.
Hastalığın şiddeti, hastanın genel sağlık durumu ve uygulanacak tedavi yöntemine bağlı olarak tedavi süresi değişiklik gösterebilir. Hastalığın şiddetinin hafif olduğu vakalarda, istirahat, soğuk uygulama ve ilaç kullanımı sonrası birkaç hafta içinde iyileşme gerçekleşebilir.
Trokanterik Bursit erken dönemde teşhiş ve tedavi edilmelidir. Çünkü zamanında tedavi edilmezse durum kronikleşebilir. Kronikleşmesi durumunda da yaşam kalitesini olumsuz yönde etkiler.
Trokanterik bursit hastalığını önlemenin en iyi yolu kalçaları aşırı kullanmaktan kaçınmaktır.
- Spor veya iş aktiviteleri için doğru duruşu öğrenin.
- Yeni egzersizlere veya aktivitelere yavaş yavaş geçin.
- Çok uzun süre tek tarafınıza yatmaktan kaçının.
- Tekrarlayan bir iş yapıyorsanız ara verin.
Günlük aktivitelerinizi yapmanızı zorlaştıran bir ağrı yaşıyorsanız bir doktora görünün. Dinlenme ve evde tedavilerle bir veya iki haftada iyileşmeyen kalça ağrınız varsa bir uzmana görünün.
