Vücudun bir bölümünde his veya hassasiyet kaybı uyuşma olarak ifade edilir. Uyuşma parmaklarda da görülebilir. Parmaklarda oluşan uyuşmanın birçok nedeni olabilir.
Yaralı veya sıkışmış sinirler nedeniyle parmaklarda uyuşma olabilir. Kan akışı sorunları veya bir başka tıbbi rahatsızlık da parmaklarda bu sorunu oluşturabilir. Bu his genellikle zararsızdır ve kendiliğinden geçebilir. Ancak uyuşukluk geçmez ve daha da kötüleşirse tıbbi yardım almanız gerekir.
Parmak Uyuşması Nedir?
Parmak uyuşması, sinir sıkışmasından diyabete kadar birçok nedenden kaynaklanır. Parmak uyuşması inme gibi daha ciddi durumlardan oluşabilir. Parmak uyuşması, parmaklarda kısmi veya tamamen his kaybı oluşmasıdır. Geçmeyen veya giderek kötüleşen parmak uyuşması, tıbbi tedavi gerektirebilecek altta yatan bir sağlık durumunun işareti edebilir.
Parmak Uyuşması Belirtileri Nelerdir?
Parmak uyuşması bazı belirtilerin ortaya çıkmasına neden olabilir. Uyuşma geçici olabildiği gibi daha kalıcı sorunlar da meydana gelebilir.
Parmakta oluşan uyuşmanın belirtileri aşağıdaki gibidir;
- El ve ayakta uyuşmaya benzeri karıncalanmalar
- Sıcak ya da soğuk his
- Dokunmaya karşı aşırı hassasiyet oluşması
- Acı ve yanma
- Elde veya ayakta his eksikliği
- El ve ayak koordinasyonunda sorunlar
- Parmak uyuşması bazen el veya kol zayıflığı ile ilişkili de olabilir. Ayaklarda uyuşma periferik nöropati gibi sistemik durumlar (periferik sinirlerin hasar görmesi) ile ilişkilidir.
Yukarıda sıralanan belirtiler varlığında gerekli tanı ve tedavi için bir çaba içinde olmak önemlidir. Tanı ve tedavi ihmal edilmesi durumunda parmak uyuşuklukları zamanlarla daha ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Tinnel Belirtisi ile Teşhis
Tinel belirtisinin test edilmesi, belirli bir bölgedeki sinir hasarı veya sinir tahrişi belirtilerini değerlendirmesinin bir yoludur. Tinel belirtisini oluşturan bazı durumlar şunlardır:
- Karpal tünel sendromu
- Kübital tünel sendromu
- Tarsal tünel sendromu
Parmak Uyuşması Neden Olur?
Parmak uyuşması, dirsek veya bilek bükülmüş şekilde bir veya iki kol üzerinde uyunması durumunda parmaklarda ve ellerde geçici his kaybı yaşanması gibi, hızla ortadan kalkabilen çok yaygın bir kas-iskelet sistemi rahatsızlığıdır. Bu durumlarda genellikle çok küçük bir kan akışı sorunu vardır. Uzuvlarımızı birkaç saniye sallamak her şeyi daha iyi hale getirir.
Parmaklardaki uyuşma, ara sıra yaşanan bir rahatsızlıktan sürekli bir hisse dönüştüğünde ve günlük işleri yapma yeteneğini önemli ölçüde bozduğunda endişelenmesi gerekir. Yaralanma sonucu bu semptomlar oluşabilir. Ancak parmaklarda kronik uyuşmayla ilişkili en yaygın neden sinir fonksiyonuyla ilgili bir sorundur.
Sinirler vücudun her yerinde vardır. Eller ve parmaklar gibi bölgelerde de bulunurlar. Sinirlerin görevi beyne mesaj iletmektir.
Sinirlerden herhangi biri sıkışırsa, hasar görürse veya tahriş olursa parmaklarda uyuşma meydana gelebilir. Parmaklarda oluşan uyuşmaya neden olan çeşitli durumlar vardır.
1. Diyabet (Periferik nöropati)
Diyabet hastalarında yüksek kan şekeri zamanla sinirlerinize zarar verebilir. Oluşan bu duruma periferik nöropati denir. Parmaklarda uyuşma veya karıncalanma bulgulardan biridir. Diğer semptomlar şunlardır:
· Ayaklarınızda veya bacaklarınızda karıncalanma veya uyuşma
· Kollarınızda karıncalanma veya uyuşma
· Kas güçsüzlüğü
· Zayıf denge
· Yavaş refleksler
· Yanma veya ağrı
Yüksek kan şekeri sinirlerinize zarar verdiğinde oluşan bu hasarı geri döndürebilecek bir tedavi yoktur. Ancak ilaçlar insanların semptomları yönetmesine yardımcı olabilir. Bunlara antidepresanlar, antikonvülsanlar ve cilt kremleri dahildir. Nöropatinin kötüleşmesini önlemek için diyabet kontrol altında tutulmalıdır.
2. Karpal Tünel Sendromu
Parmak uyuşmasının en yaygın nedenlerinden biri, median sinirin bilekte sıkışmasına bağlı olarak gelişen Karpal Tünel Sendromudur.
Karpal Tünel Sendromu, median sinirin bilekte sıkışması sonucu elde uyuşma, karıncalanma ve ağrıya neden olan bir rahatsızlıktır. Erken teşhis edilirse, bilek ateli, antiinflamatuar ilaçlar ve kortikosteroid enjeksiyonları gibi cerrahi olmayan tedaviler uygulanabilir. Semptomlar şiddetliyse veya diğer tedaviler etkisiz kalırsa, median sinir üzerindeki baskıyı hafifletmek için cerrahi müdahale gerekebilir. Ameliyat sırasında, sinire baskı yapan bağ kesilerek sinirin rahatlaması sağlanır.
3. Kübital Tünel Sendromu
4. Fibromiyalji
Fibromiyalji hastaları vücutlarında çeşitli yerlerinde ağrı, uyuşma ve karıncalanma yaşarlar. Fibromiyaljisi olan kişilerde karpal tünel sendromu gelişme olasılığı daha yüksektir.
5. Ganglion Kisti
Bilek ve ellerin tendonlarında veya eklemlerinde görülen yumrulardır. Kanser değildirler ve genellikle ağrısızdırlar.
Duruma bağlı olarak bileği hareket ettirme yeteneğini sınırlama olasılığı vardır. Ayrıca bir sinire baskı yapabilir. Böylece parmaklarda ağrıya veya uyuşmaya neden olabilir.
6. Artritli Mahmuzlar
El bileğinde ve el bileği eklemlerinde 0steoartrit varsa, karpal kemiklerde mahmuzlar oluşmasına neden olacak noktaya kadar ilerleyebilir. Sonuç olarak sinirler kolayca sıkışabilir ve sıkıştırılabilir ve bu da parmak uyuşmasına neden olabilir.
7. Periferik Nöropati
Diyabet, yaralanmalar, aşırı alkol tüketimi veya başka bir nedenle bir periferik sinir sisteminde oluşan hasarı ifade eder. Periferik nöropati, etkilediği sinirlere bağlı olarak çeşitli semptomlara neden olabilir.
8. Burkulmalar, Zorlanmalar ve Kırıklar
Burkulma, bağların kısmi yırtılması veya aşırı gerilmesidir. Zorlanmalar, kasların ve tendonların aşırı gerilmesi ve yırtılmasıdır.
Kırıklar, ani darbe veya travma nedeniyle kırılan bilek için kullanılan bir terimdir. Bunlar farklı yaralanmalar olsa da semptomlar genellikle aynıdır. Morarma, şişme, güçsüzlük, bileği hareket ettirememe ve parmaklarda uyuşma içerir.
9. Guyon Kanalı Sendromu
Guyon kanalı sendromu, ulnar sinirin Guyon kanalında, yani ulnar tünel olarak da bilinen yerde sıkışması sonucu oluşan semptom ve belirtilerin bir araya gelmesine denir. Tekrarlayan travmalar sonucu bisikletçilerde görüldüğünde gidon felci olarak adlandırılır.
Guyon kanalı sendromu (gidon felci), ulnar sinirin bilekte Guyon kanalı olarak bilinen tünel benzeri bir yapı içinde sıkışması sonucu oluşur. Guyon kanalı, iki kemik ve bunları birbirine bağlayan bağdan oluşur.
Ulnar sinir boyundan aşağı, koldan geçerek ele doğru uzanır ve yüzük ve serçe parmaklara his verir. Ayrıca avuç içi ve baş parmağın kaslarını da destekler. Ulnar sinir Guyon kanalı içinde hasar gördüğünde veya sıkıştığında, elde, bilekte ve parmaklarda ağrı, basınç, güçsüzlük ve uyuşukluğa neden olur.
10. Uyuşmuş Parmakların Diğer Nedenleri
Parmak uyuşmasına yol açabilecek diğer tıbbi sorunlar şunlardır:
Felç
El uyuşması, beyn bir bölgesine giden kan akışının azalması sonucu oluşan beyin hasarı olan inmenin bir belirtisi olabilir.
Beyin veya omurilik yaralanması
Beyin veya omurilik yaralanmasının acil bir belirtisi, ellerinizde veya parmaklarınızda uyuşmadır. Yaralanmadan hemen sonra olabilir veya sizi daha yavaş etkileyebilir.
Omuz yaralanması
Omuz yaralanması (aynı zamanda brakiyalpleksus yaralanması olarak da bilinir) basınç, stres, aşırı esneme ve diğer nedenlerden dolayı meydana gelebilir. Kolunuzda veya elinizde his kaybına neden olabilir.
Multipl skleroz
Merkezi sinir sistemi hastalığı olan multipl sklerozu olan birçok kişi, elleri de dahil olmak üzere vücudunun farklı bölgelerinde uyuşma yaşar. Bu, iğne batması hissi veya ellerinizin uyuşması gibi olabilir ve yazma ve giyinme gibi günlük aktiviteleri etkileyebilir.
Parmak uyuşması ve enfeksiyonları
Parmak uyuşması Lyme hastalığı veya frengi gibi enfeksiyonların belirtisidir.
Kemoterapi ve uyuşukluk
Kanseri tedavi etmek için kemoterapi görüyorsanız, yan etkilerden biri periferik nöropatidir, yani ellerinizde veya ayaklarınızda karıncalanma veya uyuşmadır. Kemoterapiyi bıraktığınızda geçebilir veya kalıcı olarak sizinle kalabilir.
B12 vitamini eksikliği
B12 vitamini eksikliği ellerinizde veya ayaklarınızda uyuşma veya karıncalanmaya neden olabilir.
Raynaud fenomeni
Cildinize kan akışını sınırlayan bir durum olan Raynaud fenomeni, soğuk olduğunda veya stres altında olduğunuzda parmaklarınızın uyuşmasına neden olabilir.
Parmağınızdaki uyuşma yeni bir belirtiyse, geçmiyorsa veya ağrılı hale gelmişse bir doktora başvurun. Elinizde veya kolunuzda uyuşma aniden meydana gelirse veya baş yaralanmasından sonra meydana gelirse acil tıbbi yardım alın. Herhangi bir güçsüzlük, düşünme veya konuşma zorluğu, ani, şiddetli baş ağrısı veya baş dönmesi hissederseniz, hemen yardım almanız gerekir.
Parmak Uyuşması Nasıl Teşhis Edilir?
Tıbbi geçmiş alınarak ve kol, el ve parmaklar muayene edilerek parmak uyuşması teşhis etmeye başlanır. Neden parmak uyuşması yaşandığını belirlemek için daha fazla bilgiye ihtiyaç duyulursa ek testler istenebilir. Bunlar şunları içerebilir.
- Sinir fonksiyonunu değerlendirmek için elektrodiagnostik test (EMG)
- Boyun, omuzlar, kollar, bilekler veya parmaklardaki kemiklerin yerinden kaymış olabileceği alanları görmek için röntgen
- Bir sinirin sıkışıp sıkışmadığını görmek için MR veya ultrason
- Romatoid artrit veya B12 vitamini eksikliği gibi durumları değerlendirmek için kan testleri
El Uyuşması ve Parmak Uyuşması Arasındaki Bağlantı
Elde üç duyusal sinir bulunur. Bunlar median, ulnar ve radyal sinirlerdir.
Bu sinirler boyundan başlar ve kollardan ele doğru uzanır. Bu sinirlerin izledikleri yol boyunca bir yerde baskı oluşursa elde ve parmaklarda farklı kısımlarındaki hissi etkileyebilir. Bu nedenle, uyuşmanın yeri hangi sinirin baskı altında olduğunu belirlemeye yardımcı olabilir.
Sinirler üzerindeki baskı geçici veya devamlı olabilir. Uzun süre aynı pozisyonda kalındığında sinire ağır bir şey bastırdığında veya dar giysiler giyildiğinde sinir üzerinde geçici baskıya neden olabilir. Geçici baskıdan kaynaklanan uyuşukluk genellikle baskı kalktığında veya el hareket ettirildiğinde geçer.
Elde oluşan uyuşma geçmezse sinirin vücudun içindeki bir nedenden dolayı baskı altında olabilir. Sinirin etrafındaki kan damarları, kemik, kaslar veya tendonlar yaralanırsa, iltihaplanırsa veya enfekte olursa sinire iç baskı oluşabilir.
El Uyuşması Nedir?
El uyuşması, koldaki veya bilekteki bir sinirin veya sinir dalının hasar görmesi, tahriş olması veya sıkışması sonucu oluşabilir. Nadiren, uyuşukluk beyninizdeki veya omuriliğinizdeki sorunlardan da kaynaklanabilir. Bu olduğunda kol veya el zayıflığı veya işlev kaybı da meydana gelir.
El Neden Uyuşur?
Ellerin birinde veya her ikisinde uyuşmanın olası nedenleri şunlardır:
1. El sinirlerinize baskı uygulayabilecek durumlar;
· Karpal tünel sendromu
- Kübital tünel sendromu
- Guyon kanalı sendromu
- Brakiyalpleksus yaralanması
- Boynunuzdaki artrit veya disk dejenerasyonu
- Amiloidoz
- Ganglion kisti
2. Sinirlerin nasıl çalıştığını etkileyen durum ve faktörler;
- Diyabet
- Yüksek tansiyon
- Bulaşıcı hastalıklar
- Vitamin veya mineral eksikliği
- Aşırı alkol tüketimi
- Multipl skleroz (MS)
- Bazı ilaçlar
3. Azalan kan akışı ellerin ve parmakların uyuşmasına neden olabilir. Ellere kan akışını etkileyen durumlar;
- İnme
- Kalp hastalığı
- Raynaud hastalığı
- Vaskülit
- Soğuk hava sıcaklıkları
El Uyuşması Nasıl Geçer?
Ellerde oluşan uyuşmanın tedavisi uyuşukluğa neyin sebep olduğuna bağlı değişir. Örneğin, kullanılan ilaçlar ellerde uyuşmaya neden oluyorsa, ilaç değiştirilebilir. Ya da enfeksiyon gibi ilaçla tedavi edilebilen bir durum varsa ilaç verilir.
Eğer vitamin veya mineral eksikliğiniz varsa bir tür takviye alınabilir. Bazı durumlar cerrahi tedavi olabilir.
Sık Sorulan Sorular
Parmaklarda uyuşma felç ve kalp hastalıkları gibi ciddi bir sorunun ön habercisi olabilir.
Sinir hasarı (nöropati) tedavisinde kullanılan ilaçların bazıları elde uyuşmaya neden olabilir. Parmaklarda uyuşma, bazı kolesterol ilaçları, kemoterapi, tansiyon tedavileri, antibiyotikler ve bağışıklık sistemini etkileyen ilaçlardan kaynaklanabilir.
Parmak uyuşması sinir sıkışması, sinir hasarı veya kan dolaşımı sorunları gibi çeşitli sağlık sorunlarının işareti olabilir.
Özellikle dirsek büküldüğünde elde veya yüzük ve serçe parmakta uyuşma ve karıncalanma görülebilir.
Evet işaret eder. Ellerde ve parmaklara gelip giden uyuşukluk oluşabilir.
Tekrarlayan hareketler sinirin sıkışmasına ve nöropatiye yol açabilir. Uzuvlara güçsüzlük, uyuşukluk, ağrı veya karıncalanma olabilir.
