Kondromalazi patella, diz kapagi kikirdaginda yumusama veya diz kapaginda kireçlenme olarak açilanabilir. Bu sorun diz kapagi kemigi olan patellanin alt yüzeyinde bulunan kikirdak tabakanin bozulmasi ve yumusamasi ile kendini gösterir. Genç sporcularda ve diz ekleminde kireçlenme (osteoartrit) olan yaslilarda daha fazla görülür.
Kondromalazi patella gençlerde asiri kullanim sonucu gelisen bir durumdur. Sportif aktiviteye birkaç gün ara verildiginde sikayetler azalir. Ancak bazen diz kapagi yerlesiminde sorun oldugunda sadece istirahat etmek yeterli olmaz. Kondromalazi patellada kemiklerin birbirine sürtünmesi sebebiyle dizin ön bölgesinde agri ve dizde sürtünme hissi alinmasi gibi sikayetler olusur.
Kondromalazi patella, dizin ön tarafinda agri sikayetine yol açar. Olusan bu agri diz kapagi arkasinda, asagisinda veya yan taraflarinda hissedilebilir. Bu agrinin yoklugu hastaligi ekarte ettirmez. Dizin bükülüp açilmasi sirasinda sürtünme hissi veya çitirti sesleri gelebilir.
Uzun süre oturuldugunda veya diz üzerine fazla yük bindiren aktiviteler esnasinda agri kötülesebilir. Yokus ve merdiven inmek gibi aktiviteler daha agrilidir. Bir süre oturduktan sonra kalkarken agri olabilir.
Kondromalazi patella gelistirme riskinizi artirabilecek faktörler asagida belirtilmistir.
Yas: Ergenler ve genç yetiskinler kondromalazi patella için yüksek risk altindadir. Büyüme sirasinda, kaslar ve kemikler hizla gelisir ve bu da kisa süreli kas dengesizliklerine neden olabilir.
Cinsiyet: Kadinlarda erkeklere göre daha fazla görülür. Bunun nedeni de kadinlarda kas kütlesinin daha az olmasi olabilir. Kas zayifligi sebebiyle diz kapagi dis yan tarafa kayabilir. Olusan bu durumda da diz kapaginin dis kismina daha fazla baski olur.
Düz tabanlik: Düz taban olan kisilerde dizlerin maruz kaldigi stres normale kiyasla artmistir ve kondromalazi patella gelisme riski de daha fazladir.
Yaralanma: Diz kapaginin daha önce maruz kaldigi bir travma ya da çikik sonraki dönemde kondromalazi patella olusma riskini artirir.
Obezite: Diz daha fazla baskiya maruz kaldigindan risk artar.
Yüksek aktivite seviyesi: Diz eklemlerine baski uygulayan egzersizler, diz problemi olusma riskini artirabilir.
Diz kapagi, diz ekleminin önünde bulunur ve baglar (ligamentler ve tendonlar) araciligi ile uyluk kaslarina (kuadriseps) baglanir. Diz eklemi büküldügü zaman diz kapaginin arka yüzü uyluk kemigi üzerinde kayar. Diz kapagi etrafinda bulunan yapilardan birinde sorun olustugunda diz kapaginin hareketi esnasinda uyluk kemigine sürtünmesine neneden olur. Olusan bu sürtünme durumu diz kapagi kikirdaginda bozulmaya ve sonuçta kondromalazi patellaya neden olur.
Diz kapaginin hareketinde bozukluk bazen dogumsal veya gelisimsel olabilir. Uylugun ön tarafinda bulunan kuadriseps ve arka tarafindaki hamstring kaslarinin zayiflik olmasi dogumsal veya gelisimsel bir rahatsizliktir. Ayrica uylugun iç tarafinda bulunan kaslar ve dis tarafindaki kaslar arasindaki dengesizlikler de diz kapaginda hareket sorunlari olusturabilir.
Diz etrafinda bulunan kaslarda olusan dengesizlik sonucu diz kapaginin uyluk kemigine daha fazla sürtünmesine neden olur ve zaman içinde eklem zedelenir. Kosma ve ziplama gibi tekrar tekrar dizin strese maruz kalmasina neden olan hareketler ya da diz kapagina gelen ani bir travma da kondromalazi patella sebebi olabilir.
Hastaligin tanisi genellikle hastanin hikayesi ve fizik muayenesine göre konulur. Taniyi desteklemek ve nedenleri arastirmak için çesitli tetkikler istenebilir. Istenebilecek tetkikler sunlardir. Çesitli pozisyonlarda çekilen direk grafiler, bilgisayarli tomografi ve MR görüntülemedir.
Direk grafiler ve bilgisayarli tomografi ile eklemi ilgilendiren kemik yapinin anatomik yapisi görülür. MR görüntüleme ile de diz eklemi içindeki ve çevresindeki yumusak dokular ve eklemi kaplayan kikirdaklar degerlendirilir. Bu yapilara ait patolojilerin gösterilmesine yardimci olur.
Diz kapagi kikirdaginin hasari 4 evreye ayrilabilir. Evre 1 en hafif iken evre 4 en agir kikirdak hasarini isaret eder.
Evre 1: Diz kapagindaki kikirdak yapisi yumusamistir.
Evre 2: Kikirdakta yumusama ile beraber kikirdak yüzeyinde düzensizlesme bulgulari vardir. Kikirdakta erozyon (bozulma) baslamistir.
Evre 3: Kikirdakta incelme ve bozulma belirgin bir sekilde görülür.
Evre 4: En agir evredir. Kikirdak tabakanin büyük bölümü bozulmus hatta bazi alanlarda kemik açiga çikmistir. Diz hareket ettikçe diz ekleminde bulunan kemikler direkt olarak birbirine sürtünür.
Diz kapaklarini asiri strese maruz birakacak hareketlerden kaçinmak gerekir. Diz üzerinde ve uzun süre çalisilmasi gerektiren durumlarda dizlik kullanilmalidir. Uyluk kaslarini kuvvetlendiren ve esnekliklerini arttiran egzersizler yapilmalidir.
Düztabanlik varsa uygun tabanlik ve ayakkabi kullanilmalidir. Fazla kilolar varsa verilmelidir. Spor yaparken uygun ayakkabi giyilmelidir. Yüksek topuklu ayakkabi kullanilmamalidir.
Kondromalazi patella tedavisinde, öncelikle hedef diz kapaginin maruz kaldigi stresi azaltmaktir. Sikayetlerin arttigi durumlarda ilk yapilacak seyler istirahat, soguk uygulama (birkaç gün, günde 4-5 kez, 15’er dakika) ve dizlik kullanimi olabilir.
Baslangiç düzeyinde bulunan kikirdak zedelenmeleri zaman içinde kendi kendine iyilesebilir. Birkaç hafta kullanmaniz için non-steroid anti-inflamatuar ilaç reçete edilebilir. Bu ilaçlar agri kesici olmalarinin yaninda ödem azaltici etki de göstermektedir.
Iyilesme birkaç hafta kadar kisa sürebilir. Ancak bazen sorun yillarca devam edip kroniklesebilir.
Kondromalazi patella tedavisinde cerrahi de kullanilabilir. Ancak bu müdahaleye çok fazla basvurulmaz. Cerrahiye basvurulmadan iyi sonuçlar alinabilmesi ve çok az kisinin ameliyatlardan fayda saglamasi sebep olarak gösterilebilir.
© Habib Bostan. All RIghts Reserved.
Değerli Hastalarımız:
COVID-19 Nedeniyle Kliniğimizde Aldığımız Önlemler Salgını Nedeniyle Aldığımız Önlemler COVID-19 (Koronavirüs) Salgını nedeniyle korunma amaçlı önlemler alarak hastalarımızı tedavi etmeye devam etmekteyiz. Çünkü siz değerli hastalarımızın sağlığı bizim için çok önemlidir.
Kliniğimizde aşağıdaki önlemleri almaktayız. Randevu aşamasında hastalar öncelikle ateş, öksürük, boğaz ağrısı gibi solunum yolu enfeksiyonu şikayetleri açısından sorgulanmakta, şikâyeti olan hastalar salgın döneminde kliniğimize kabul edilmemektedir. Aynı anda birden fazla hastanın karşılaşmasını önlemek için randevu saatleri her hasta için 30 dakika olarak ayarlanmıştır. Hastalarımızın yanında refakatçi olarak en fazla 2 kişi kabul edilmektedir.
Bütün hasta ve hasta yakınlarının maske takması gerekmektedir. Bekleme alanlarında sosyal mesafeye dikkat edilerek oturulması sağlanmaktadır.
Muayenehanede her gün günlük olarak yüzeyler ve bütün kapı kolları antiseptik temizleyiciler ile temizlenmektedir.
Aldığımız önlemler sizlerin sağlığı içindir. Salgının kontrol altına alınması ve daha fazla yayılmaması için herkes tarafından bu dönemde kurallara uyulması son derece önemlidir. Sağlığınız ve sağlığımız için kurallara uyalım.
Sağlık dolu günlerde buluşmak üzere…
Randevu için Mesajınızı Yazabilirsiniz
