Temporomandibular Eklem Ağrısı (TMJ Ağrısı)

Temporomandibular Eklem Ağrısı (TMJ Ağrısı)

Temporomandibular eklem (TME) ağrısı veya çene ağrısı, çeneyi kafatasının kenarlarındaki kemiklere bağlayan eklemde oluşan bir bozukluk sonucu gelişen ağrıdır. TME bozuklukları, eklemin kendisini, yüzünü kontrol eden kas ve ligamanları etkileyebilir ve bu da ekleminin fonksiyonlarını bozabilir.

Temporomandibular Eklem Nedir?

Temporomandibular eklemler yüzün her iki yanında ve kulakların hemen önünde bulunur. Yani çenenin her iki tarafında bir Temporomandibular eklem vardır. Temporomandibular eklemler alt çene kemiğini kafatasına bağlar ve çiğneme ve konuşma gibi hareketlere yardımcı olur.

Temporomandibular Eklem Bozukluğu Nedir?

Temporomandibular eklemde herhangi bir işlev bozukluğunu ifade eder. Temporomandibular eklem bozukluğu, çene eklemlerinin etrafında bulunan kaslarda ve bağlarda oluşan enflamasyon veya tahriş durumunda ortaya çıkar. Oluşan bu durum akut veya kronik olabilir. Yine temporomandibular eklem bozukluğu nedeniyle ortaya çıkan ağrı hafif veya şiddetli olabilir.

Temporomandibular Eklem Bozukluğu Nedenleri Nelerdir?

TME bozukluğu çene eklemlerinin veya çevre dokuların yaralanmasından kaynaklanabilir. Diğer temporomandibular eklem bozukluğu nedenlerinin bazıları şunlardır:

• Bruksizm (diş gıcırdatma/sıkma).
• Tek taraflı çiğneme.
• TME’de artrit.
• Akut travma.
• Uygun olmayan bir ısırık.
• Myofascial ağrı bozukluğu,
• Disk düzensizlikleri

Temporomandibular Eklem Bozukluğu İçin Risk Faktörleri Nelerdir?

TME bozuklukları geliştirme riskini artırabilecek faktörler aşağıda özetlenmiştir.

• Romatoid artrit ve osteoartrit gibi çeşitli artrit türleri
• Çene yaralanması
• Uzun süreli (kronik) diş gıcırdatma veya sıkma
• Temporomandibular eklemi etkileyebilecek sorunlara neden olan bazı bağ dokusu hastalıkları

Temporomandibular Eklem Bozukluğu Belirtileri Nelerdir?

Temporomandibular eklem bozukluğu en çok 20 ila 40 yaşlarında görülür. Kadınlarda erkeklerden daha sık rastlanır. En yaygın temporomandibular eklem bozukluğu semptomlarından bazıları şunlardır:

• Çene ağrısı
• Baş ağrısı
• Kulak ağrısı
• Boyunda veya omuzlarda ağrı
• Ağız açmada zorluk
• Açık veya kapalı ağız pozisyonunda “kilitlenen” çeneler
• Ağız açarken veya kapatırken çene ekleminden ses gelmesi
• Yüzde yorgun bir his
• Çiğnemede zorluk
• Kulak çınlaması
• Yüzün yan tarafında şişlik.
• Diş ağrısı

Temporomandibular Eklem Bozukluğu Tanısı Nasıldır?

Temporomandibular eklemi hastalıklarının teşhisinde dişler ve kapanış sisteminin, çiğneme kaslarının ve çene ekleminin detaylı muayenesi yapılır. Gerekli durumlarda görüntüleme yöntemlerine de başvurularak tanı konulur.

Temporomandibular Eklem Ağrı Nedir?

Temporomandibular ağrı, kronik bel ağrısı sonrası ikinci en sık görülen kronik kas-iskelet sistemi rahatsızlığıdır. Temporomandibular eklem bozukluğu olan herkes, temporomandibuler ağrı geliştirme riski altındadır. Temporomandibular eklem rahatsızlıkları erişkinlerin % 15’ini etkilemektedir. Bu da 20 ila 40 yaşları arasında en yüksek oranda görülmektedir. Nedeni tam bilinmemekle birlikte, kadınlarda erkeklerden daha yaygındır.

Temporomandibular Eklem Ağrısının Tedavisi Nasıldır?

Sebeplere bağlı olarak, akut temporomandibular eklem ağrısı, özellikle iltihap belirtileri olan şişme ve sıcaklık eşlik ettiğinde buz uygulma ile tedavi edilebilir. Diğer durumlarda nemli ısı daha etkili olabilir. Eklemi yumuşak yiyecekler yiyerek dinlendirmek de önemlidir. Hafif çene egzersizleriyle yapılan fizik tedavi çene hareketliliğini artırabilir.

TME ağrısının sık sık toplanmaya neden olan stresten kaynaklanması nedeniyle, örneğin yoga, masaj veya meditasyon yoluyla rahatlama teknikleri de yardımcı olabilir. Dişleri kaplayan ve temas etmelerini önleyen plastik bir ağızlığın uyku sırasında kullanılması öğütme ve sıkma nedeniyle oluşabilecek ağrıya karşı etkili olur.

TME ağrısına yönelik farmakolojik tedavi seçenekleri de vardır. genellikle nonsteroid anti-enflamatuar ilaçlar (NSAID’ler) veya kortizon gibiilaçlar kullanılabilir. Bu ilaçlar birçok TME rahatsızlığı için etkili olan iltihabı, şişliği ve kas ağrısını hafifletebilir. Çene sıkma olduğunda kas gevşeticiler kullanılabilir.

Botoks bazı TME rahatsızlıklarında faydalı olabilecek yeni bir tedavi seçeneğidir. Bu toksin bir kas gevşeticidir ve baş ve boyundaki kas gerginliğini azaltarak kas ağrısını azaltabilir. Aynı zamanda gece bruksizmi azaltır.

Anksiyolitik ilaçlar, TME ağrısı, stres ve endişe sonucu ortaya çıktığında etkili olabilir. Kronik TME ağrısında antidepresanlar da kullanılabilir. Pregabalin veya gabapentin gibi ilaçlar da bazı TME rahatsızlıklarında etkilidir.

Çiğneme kası olan masseter kaslarına tetik noktası enjeksiyonları kuru iğne tedavisi ağrıyı azaltabilir.

Temporomandibular ekleme steroid enjeksiyonu bu eklemin artritinden dolayı ağrı ve iltihabı azaltabilir. Trombosit bakımından zengin plazma enjeksiyonları, tetikleyici nokta enjeksiyonları veya steroid ile yapılan eklem enjeksiyonları, uzun süreli ağrı kesilmesi sağlamazsa yapılabilir.

Eklem ağrısına, dişlerin pozisyonundan veya ısırma problemlerinden kaynaklanıyorsa veya şiddetlenirse ortodontik tedavi gerekebilir. Ağır vakalarda çene-yüz ameliyatı gerekebilir.

Temporomandibular Eklem Kaynaklı Baş Ağrısına Ne Sebep Olur?

Baş ağrınız olduğunda, nedenin çeneniz olabileceğini düşünmeyebilirsiniz. Ancak temporomandibular eklem baş ağrınızın nedeni olabilir. Temporomandibular eklem bozukluğuna bağlı baş ağrısı yaygı olarak görülmektedir. Genel baş ağrıları ile temporomandibular eklem baş ağrılarını ayırt etmek zor olabileceğinden, temporomandibular eklem baş ağrıları hakkında özel bir istatistik yoktur. Temporomandibular eklem kasları çene ve yanaklar boyunca uzanır ve bazen bu kaslar ağrıya, hatta baş ağrısına neden olabilir. Çenedeki kaslar gerildiğinde (dişlerinizi gıcırdattığınızda olduğu gibi) ağrı yanakların yanında, başın yanlarında ve üst kısmında diğer temporomandibular eklem kaslarına yayılarak baş ağrısına neden olabilir. Temporomandibular eklem baş ağrısı ayrıca osteoartrit, eklem hipermobilitesi veya osteoporoz ile ilgili temporomandibular eklem sorunlarından da kaynaklanabilir.

Temporomandibular Eklem Kaynaklı Baş Ağrısının Belirtileri Nelerdir?

Birçok farklı baş ağrısı türü vardır. Ancak TME baş ağrıları tipik olarak diğer semptomlarla birlikte ortaya çıkar. Bunlar şunları içerebilir:

• Sıkı yüz veya çene kasları
• Çene veya yüz ağrısı
• Çenede bir “tık” sesi
• Çenenin kısıtlı hareketi
• Isırmanızdaki değişiklikler (üst ve alt dişlerinizin birbirine uyma şekli)

TME baş ağrıları da sıklıkla başın ve yüzün bir veya daha fazla bölgesinde tekrarlar veya gerilim tipi baş ağrıları gibi hissedilebilir.

Temporomandibular Eklem Kaynaklı Baş Ağrısının Tedavisi Nasıldır?

Temporomandibular eklem kaynaklı baş ağrıları da dahil olmak üzere birçok TME bozukluğu için öncelikle tanı konulmalıdır. Tanı sonrasında genellikle konservatif tedaviler önerilir. Bu tedavi yöntemleri aşağıda başlıklar halinde anlatılacaktır.

• Yaşam tarzı değişiklikleri: Çene ilişkili küçük davranışları değiştirmek, aşağıdakiler de dahil olmak üzere tedaviye yardımcı olabilir:
• Sert veya çiğnenebilir yiyeceklerden kaçınmak
• Çene sıkma gibi başa çıkma davranışlarını önlemek için stresi azaltmak
• Geniş esneme veya sakız çiğneme gibi çene hareketlerinden kaçınmak
• TME’nin neden olduğu ağrı için steroid olmayan antienflamatuar ilaçların (NSAID’ler) kısa süreli kullanılabilir. Bu da çene ağrısını ve baş ağrısını azaltabilir.
• Çenenize buz uygulamak da ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir.
• Çene egzersizleri yapmak kaslar gevşetir ve semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir.
• Doktor tarafından reçete edilen tedaviler: Yaşam tarzı değişiklikleri ve reçetesiz satılan ilaçlar belirtilerinize yardımcı olmuyorsa doktorunuzdan randevu almalısınız. Daha güçlü ilaçlar reçete edebilirler. Diş hekiminiz size stabilizasyon ateli de verebilir.
• Cerrahi tedaviler: Isırık ve diğer diş işlemlerinizi kalıcı olarak değiştirmek için ortodontik tedavi gibi daha kalıcı başka tedaviler de vardır.

Başka bir seçenek de bir ağrı kliniğinde bir doktorla konuşmak olabilir. TME ağrısının kökenini bulmada yardımcı olacaktır.