Omuz Sıkışma Sendromu (Impingement Sendromu)
Omuz sıkışma sendromu (İmpingement Sendromu) aktif yetişkinlerde görülen yaygın bir omuz rahatsızlığıdır. Omuz sıkışma sendromunda omuzun hareketlerini sağlayan kaslar ile kemik yapı arasındaki mesafe çeşitli nedenlerle daralır. Kaslar ile kemik yapı arasındaki mesafenin daralması omuz ağrı ve hareket kısıtlılığına neden olur.
Omuz Sıkışma Sendromu Nedenleri
Omuz, üst kol kemiği (humerus), kürek kemiği (scapula) ve köprücük kemiği (klavikula) olmak üzere üç kemikten oluşur. Kol omuz eklemine soket şeklinde rotator manşet tarafından tutunur. Rotator manşet, omuzu sabitlemek için birlikte çalışan kas ve tendon grubuna denir. Buradaki tendonlar omuz bölgesini sabitler ve kaslar ise omuzun kolayca hareket etmesini sağlar.
Omuzun üst akromion denilen kemiği ile rotator manşet arasında bursa denilen bir yapı bulunur. Bursa denilen yapı kolumuzu hareket ettirdiğimizde rotator manşetin akromion altında rahat kaymasını sağlar.
Omuz sıkışma sendromunda bir veya daha fazla problem bir arada bulunabilir. Bu problemler;
- Bursa adı verilen keseciklerin şişmesi,
- Omuz etrafındaki kaslardaki yırtık ve yozlaşmalar,
- Tendon hastalıkları,
- Eklemlerdeki aşınmalar sonucu bu aralığın daralması,
- Duruş bozuklukları sonucu anatomik yapının bozulması,
- Boyun omurgasındaki bozukluklara bağlı kas tonusu değişiklikleri omuz sıkışma hastalığının en önemli sebepleridir.
Omuz Sıkışma Sendromu Risk Faktörleri
- Tekrarlayıcı baş üzeri hareketler. Fırlatma sporları ve tavan boyama gibi.
- Aşırı güç ve düşme gibi
- Yaşlanmaya bağlı dejenerasyonlar.
- Rotator manşetin akromion denilen kemik çıkıntının altındaki yüzey tarafından zedelenmesi
Omuz Sıkışma Sendromu Klinik Bulguları
Hastalar ağrılı omuz nedeniyle üstüne yatamamaktan şikayetçidirler. Muayenede kolun kaldırılması, arkaya götürülmesi gibi aktivitelerde omuzda ağrı görülür.
Omuz Sıkışma Sendromu Tanı
Tanı fizik muayene ile koyulur. Bunun yanında tedavide sıkışmanın düzeyi ve eşlik eden patolojileri incelemek için omuza görüntüleme tetkikleri uygulanabilir.
Görüntüleme Tetkikleri
Tanısını doğrulamaya yardımcı diğer testler şunlardır:
Röntgen
Bu tetkik ile kemik yapıları, eklem ilişkisini ve rotator manşette rahatsızlık oluşturabilecek akromiondaki kemik fazlalıkları değerlendirilir.
MR ve Ultrason
Rotator manşet gibi yumuşak dokuların değerlendirilmesinde MR ve USG daha faydalı olmaktadır. Rotator manşet ve bursadaki ödemi, iltihap veya hasarı daha iyi göstermektedir. Bazı vakalarda kısmı yırtıkların da görüntülenmesini sağlar.
Omuz Sıkışma Sendromu Tedavisi
Tedavide temel amaç ağrıyı azaltmak ve omuz fonksiyonlarını tekrar geri kazanmaktır. Tedavinin planlamasında hastanın yaşı, aktivite seviyesi ve genel sağlık durumu dikkate alınır. Tedavide en çok fizik tedavi yöntemleri kullanılır. Hafif durumlarda ağrı antiinflamatuar ilaçlar ve istirahat yeterli olabilir.
Ameliyat Dışı Tedaviler
Dinlenme:
Omuz ağrısının artmasına sebep olan hareketlerden kaçınılması ve kolun istirahat ettirilmesi tavsiye edilir.
Fizik Tedavi:
Germe egzersizleri ve rotator manşeti güçlendirme programı uygulanır. Germe egzersizleri hareket açıklığını artırır. Ağrılı durum geçtikten sonra kasların güçlendirilmesi için egzersizleri yaptırılır.
Steroid Enjeksiyonu:
Dinlenme, ilaçlar ve fizik tedavi ağrıyı ortadan kaldırmıyorsa, lokal anestezi altında kortizon enjeksiyonu yararlı olabilir. Kortizon etkili bir antiinflamatuar ilaçtır ve enjeksiyon sonrası ağrı dindirilebilir.
Kuru İğne Tedavisi (IMS):
Omuz sıkışma sendromu tedavisinde tek başına veya fizik tedavi ile birlikte Kuru İğne Tedavisi (IMS) kullanılabilir.
Hastalığın ileri evrelerinde ve fizik muayenede kolunu kaldıramayan hastalar, ilaç ve egzersiz tedavisine yanıt vermeyen hastalar ve MR da rotator manşet yırtığı olan hastalara cerrahi tedavi uygulanır.
Cerrahi tedavi açık veya artroskopik olarak kapalı yöntemle yapılabilir. Cerrahide sıkışıklığa neden olan nedenler ortadan kaldırılır. Eğer tendon yırtığı varsa tamir edilir. Ameliyat sonrası omuz hareketlerinin geri kazanılması için fizik tedavi uygulanır.