Hamilelikte Migren Tedavisi
Migren üreme çağındaki kadınlarda da yaygın olarak görülen bir durumdur. Genellikle gebelik boyunca migrende bir iyileşme görülür. Ancak bazı durumlarda ataklar devam edebilmekte ve daha da şiddetlenebilmektedir. Günümüzde yapılan bilimsel çalışmalar migrenin anne ve bebek sağlığını tehdit ettiğini göstermektedir.
Hamilelikte Hormonal Değişiklikler Nasıldır?
Hamileliğin migreni nasıl etkileyebileceği ve nasıl baş edileceği konusu migreni olan ve hamile kalmaya çalışan kadınlar için önemli bir sorudur. Çünkü kadınlarda hormonal değişikliklerin migreni tetikleyici özellikleri vardır. Hamilelik sırasında östrojen seviyeleri yükselir. Progesteron seviyeleri ise hamileliğin sonlarına doğru düşer ve sonra tekrar yükselir. Genel olarak migren, hamilelik sırasında özellikle ikinci ve üçüncü trimesterlerde düzelir. Bu iyileşme artan östrojen seviyelerine ve artan doğal ağrı kesici hormon (endorfinler) seviyelerine bağlı olabilir.
Bu hormonlar hamilelik sırasında yükselir ve hamilelik boyunca bu hormonların yüksek olması migren ataklarının rahatlamasına neden olur. Özellikle hamileliğin ilk haftalarında migrende bir iyileşme genellikle görülmez. Hormon seviyeleri doğumdan sonra geri döner ve migren ataklarının geri dönmesine neden olabilir. Nadir olsa da bazı kadınlarda hamilelik sırasında migrenlerinde kötüleşme görülebilir. Emzirme sırasında, stabil östrojen seviyeleri hamilelikten sonra tekrar baş ağrısına karşı koruyucu olmaya devam eder.
Hamilelik Migren Ataklarının Belirtileri Nelerdir?
Hamileyken migren atağı ile hamile olmadığınızda oluşan migren atağı birbirine çok benzerdir. Belirtiler aşağıdaki gibidir.
- Zonklayan baş ağrısı; genellikle tek taraflıdır
- Mide bulantısı
- Işığa, kokulara, seslere ve harekete duyarlılık
- Kusma
Migren Hastası Bir Kadını Hamilelik Planlaması Nasıl Olmalıdır?
Migreniniz için düzenli ilaç alıyorsanız ve hamilelik planlıyorsanız, hamilelik öncesi ve sırasında, doğumdan sonra ve emzirirken migreninizin yönetimi hakkında tavsiye almak için doktorunuzu görmelisiniz.
Hamilelikte Aurasız Migren
Bilimsel araştırmalar, aurasız migrenin 10 kadından yaklaşık 7’sinde hamileliğin ilk üç ayından sonra düzeldiğini göstermektedir. Bu muhtemelen stabil östrojen seviyelerinin etkisinden kaynaklanmaktadır.
Hamilelikte Auralı Migren
Auralı migren varsa hamileliğiniz sırasında atak geçirme olasılığınız daha yüksektir. Hamileyken ilk kez migren yaşıyorsanız, auralı olması daha muhtemeldir.
Hamileyken ilk kez migren geçirdiğinizi düşünüyorsanız, baş ağrınızın nedenlerinin kontrol edilip gerekirse tedavi edilebilmesi için doktorunuzu ziyaret etmeniz önemlidir.
Hamilelik Sırasında İlaç Kullanımı Nasıl Olmalıdır?
Hamilelik ve emzirme döneminde ilaç kullanmaktan mümkün olduğunca kaçınılması tercih edilir. Herhangi bir önleyici tedavi alıyorsanız, bunları durdurmayı doktorunuzla konuşmalısınız. Bununla birlikte, migren atakları meydana gelirse ve sizin ve bebeğiniz için bir risk oluşturuyorsa, doktorunuz daha güvenli tedaviler önerebilir.
Hamilelikte ilaçların güvenliğine dair kanıtların çoğu, bu ilaçlar hamile veya emziren kadınlarda test edilemediğinden deneyimlerden elde edilir. Hamilelikte migren için ilaç tedavilerine ilişkin tavsiyeler dikkatle yapılmalıdır.
Bununla birlikte, tedavi edilmeyen baş ağrısı strese, uyku yoksunluğuna, depresyona ve yetersiz beslenmeye neden olabilir. Bu da anne ve bebek için zararlı etkilere yol açar. İlaç dışı tedaviler etkili olmazsa, doktorunuzla görüşerek olası riskler göz önünde bulundurarak bir tedavi seçimi yapılabilir.
Hamilelerde Migrenin Akut Atak Tedavisi Nasıl Yapılır?
Bireysel tıbbi geçmişe ve diğer koşullara bağlı olarak ilaç tedavisi gerekliyse kullanılabilir.
- Parasetamol hamilelik ve emzirme döneminde güvenli kabul edilir.
- İbuprofen ikinci trimesterde düşünülebilir.
- NSAID’ler 1. ve 3. trimesterde önerilmez.
- Triptan 2,3 – Sumatriptan, kullanımıyla ilgili daha fazla deneyim olduğu için hamilelik ve emzirme döneminde tercih edilen triptandır. Triptanların hamilelikte kullanımı analiz edilmiş ve hiçbir önemli anomali tespit edilmemiştir. Majör malformasyon riskinin genel popülasyondaki riske benzer olduğu bildirilmiştir. Bununla birlikte, özellikle başka tıbbi problemler varsa, uzman tavsiyesi gerekebilir.
- Hamile veya emziren kadınlarda migren için aspirin veya opiatlardan kaçınılmalıdır.
- Oksipital sinir bloğu: Başın arkasına, derinin altına, baş ağrısı bozukluklarında rol oynayan büyük bir sinirin etrafındaki kasa lokal anestezik enjeksiyonu olan oksipital sinir bloğu tedavi için kullanılabilir. Bu, haftalar veya aylar boyunca rahatlama sağlayabilir ve hamilelikte güvenlidir.
Hamilelerde Migrenin Önleyici Tedavisi Nasıl Yapılır?
En güvenli koruyucu tedavi için bir uzmana danışmanız önerilir. Bazı insanlar için düşük dozlarda propranolol ve amitriptilin güvenle kullanılmıştır. Ancak bunların hepsine, tedavi etmemenin riskleri de tartılarak bireysel olarak karar verilir.
Gebeliğin İlk Üç Ayı (ilk üç aylık dönem) Migren
İlk üç ay boyunca hamilelik belirtileri migreninizi daha da kötüleştirebilir. Sabah bulantısı, daha az yemek ve içmek anlamına gelebilir. Bu da düşük kan şekeri ve dehidrasyona neden olabilir. Bu durum migreninizi daha da kötüleştirebilir. Bunu önlemek için küçük sık öğünler yemeye ve sık ve az miktarda su içmeye çalışmalısınız.
Doğumdan Sonra Migren
Bazı kadınlar için migren adetlerinin geri gelmesiyle geri döner. Bazı anneler, doğumdan sonraki birkaç gün içinde kötü bir nöbet geçirdiğini fark eder. Bunun nedeni doğumdan sonra östrojen seviyelerindeki ani düşüş olabilir. Doğumdan sonra bitkinlik, dehidrasyon, düzensiz uyku ve düşük kan şekeri gibi durumların rolü de olabilir.
Emzirme Döneminde Migren
Bebeğinizi emziriyorsanız, mümkün olduğunca ilaç kullanmaktan kaçınmak en iyisidir. Çünkü bebek süt yoluyla ne alırsanız onu alacaktır. Hamilelikte kullanılan aynı ilaçlar genellikle emzirme döneminde de alınabilir.
Aspirin veya bulantı önleyici ilaç metoklopramid gibi önerilmeyen başka bir ilaç almanız gerekiyorsa, emzirirken son dozdan sonra 24 saat emzirmemeniz en iyisidir. İdeal olarak, bu gibi durumlar için bir miktar sağılmış sütü dondurucuda saklayabilirsiniz. Aksi takdirde süt vermeniz gerekecektir. Emzirmede sumatriptan kullanımı, anne sütünde çok az miktarda ilaç bulunduğundan güvenli kabul edilir.
Migrende Tamamlayıcı ve Alternatif Tedaviler
İlaç dışı tedaviler de yardımcı olabilir. Masaj, akupunktur, gevşeme ve biofeedback faydalı olduğu bulunmuştur. Ayrıca kafaya sıcak veya soğuk uygulamalar da faydalı olabilir. Birçok kadında hamileyken geleneksel ilaçlar yerine homeopatik ve bitkisel ilaçlar gibi tamamlayıcı ve alternatif ilaçları daha masum olduğunu düşünerek tercih etmektedir. Bununla birlikte bazı tamamlayıcı tedaviler ve geleneksel ilaçlar hamileliğiniz üzerinde istenmeyen bir etkiye sahip olabilir. En iyi tavsiye, mümkün olduğu kadar az ilaç ve gerekirse en düşük dozda ilaç almaktır.