Karpal Tünel Sendromu
Karpal Tünel Sendromu, karpal kanaldaki median sinirin, bilek bölgesinde bulunan kaslar, kemikler ve tendonlar arasında sıkışmasından kaynaklanan bir durumdur. Bu durum elde ağrı karıncalanma ve uyuşma ile kendini gösterir. Bazı hastalıkların varlığı, anatomik özellikler ve elin performansı gibi faktörler karpal tünel sendromunun gelişimine katkıda bulunabilir.
Karpal tünel (el bileği kanalı), el bileğinin palmar tarafında, duvarları kemik ve bağlardan oluşan dar bir kanaldır. İçinden median sinir ve elin parmaklarının hareketini yaptıran kas tendonları geçer. Bu kanalda median sinirin sıkışması eldeki uyuşukluk, karıncalanma ve kas zayıflığına neden olur. Bu bulgular karpal tünel sendromunun karakteristik belirtileridir.
Karpal Tünelin Anatomi
Karpal tünel, el bileğinde bulunan ve tünele benzeyen dar bir yapıdır. Bu kanalın alt ve yan tarafları el bileği kemiklerinden oluşur. Kanalın üst tarafı enine metakarpal ligament adı verilen güçlü bir bağ dokusu şeridi ile kaplanmıştır.
Median sinir ön koldan el yönünde bu kanaldan geçerek uzanır. Bu sinir baş parmağın palmar tarafının yanı sıra, işaret parmağı ve orta parmakların duyusundan sorumludur. İkinci ve üçüncü parmakları ve baş parmağı büken tendonlar da karpal tünelden geçer. Bu tendonlara fleksör kas tendonları da denir.
Karpal tünel, baş parmağın yanı sıra 2. ve 3. parmakları (ilk 3 parmağa) büken fleksör kasların tendonlarını ve median sinirini korur.
Karpal Tünel Sendromu Belirtileri
Karpal Tünel Sendromu genellikle başparmak, işaret ve orta parmaklarda uyuşma veya karıncalanma şikâyeti ile başlar. Bu bulgular periyodik olarak ortaya çıkar ve el ve el bileğindeki rahatsızlıklara eşlik edebilirler. Karpal tünel sendromunun belirtileri şunlardır:
El bölgesinde, özellikle başparmak, işaret parmağı, orta veya yüzük parmakları alanında, karıncalanma ve uyuşukluk yaşayabilirsiniz. Bu karıncalanma ve uyuşukluk hissi genellikle, elinizde bir direksiyon, telefon veya gazete tuttuğunuz zaman ortaya çıkar.
Hastalık ilerledikçe, uyuşukluk hissi kalıcı olabilir. Elde güçsüz hissedebilir ve elle tuttuğunuz nesneleri düşürebilirsin. Bunun nedeni eldeki uyuşukluk hissi veya median sinirin bozulmasına bağlı olarak başparmak kaslarındaki güçsüzlüktür.
Doktora Ne Zaman Gidilmeli?
Karpal tünel sendromunun gelişimini belirten kalıcı belirti ve semptomlarınız varsa bu konuda sağlık hizmetleri sunulan bir merkeze başvurmalısınız. Özellikle normal aktivitelerde bile bulgular ortaya çıkıyor ve uykunuzda sizi rahatsız ediyorlarsa hiç beklemeden tedaviye başlamalısınız. Bu bulgular ile kendini gösteren Karpal Tünel Sendromu tedavi edilmezse, kas ve sinirde kalıcı hasar oluşabilir.
Karpal Tünel Sendromu Nedenleri
Karpal tünel sendromu median sinirin bilek kanalı (karpal tünel) içinde sıkışması sonucu oluşan bir rahatsızlıktır. Karpal kanalda median sinirin sıkışmasına veya tahrişine neden olan herhangi bir durum karpal tünel sendromunun gelişmesine yol açabilir.
Örneğin, karpal tünelin etrafını oluşturan kemik kırıkları ve yumuşak doku tümörleri nedeniyle veya romatoid artritte ödem ve iltihaplanmamadan dolayı kanal daralır. Bütün bunlar, median sinirin tahriş olmasına ve karpal tünel sendromunun gelişmesine yol açar. Çoğu durumda, karpal tünel sendromunun nedeni tam olarak tespit edilemez.
Karpal Tünel Sendromu Risk Faktörleri
Kişide risk faktörlerinin bulunması bir hastalığın başlangıcına katkıda bulunması mümkündür. Bu faktörlerin bazıları karpal tünel sendromuna neden olmazlar, ancak varlığında medyan sinire zarar verme riskini arttırır. Karpal tünel sendromu için risk faktörleri aşağıdaki gibi özetlenebilir:
Anatomik faktörler: Bileğin kırılması veya yerinden çıkması durumunda karpal tünelin içinde bir daralmaya neden olabilir. Bunun sonucunda median sinir üzerindeki baskıda bir artış oluşabilir. Karpal tünelin içi ne kadar daralırsa, karpal tünel sendromu gelişme riski o kadar yüksektir.
Cinsiyet: Karpal tünel kadınlarda daha yaygın görülür. Bunun nedeni karpal tünelin lümeninin kadınlarda erkeklere göre daha küçük olması olabilir. Bu darlık nedeniyle kadınlarda median sinir iletim hasarı daha sık meydana gelir. Karpal tünel olan kadınlar da bu hastalığı olmayan kadınlara göre karpal lümeni daha dardır.
Diyabet (Şeker Hastalığı): Şeker hastalığı gibi bazı kronik hastalık median sinir de dahil olmak üzere bütün sinir gövdelerinin hasar görme riski artar.
Enflamatuar hastalıklar: Romatoid artrit gibi bazı hastalıklarda, oluşan enflamatuar süreç el bileğinin tendonlarını etkileyebilir. Bu durumda da median sinirin sıkışmasına neden olur.
Vücuttaki sıvı dengesindeki değişiklikleri: Genellikle hamilelik sırasında veya menopoz sırasında görülen sıvı tutulumu görülür. Vücutta oluşan bu sıvı tutulumu karpal tünel içinde artan baskıya ve median sinirin tahriş olmasına neden olabilir. Hamileliğe bağlı karpal tünel sendromu genellikle doğumdan sonra el kendiliğinden düzelir.
Kronik hastalıklar: Menopoz, obezite, tiroid hastalığı ve böbrek yetmezliği gibi durumlar karpal tünel sendromu riskini artırır.
Kullanılan Cihazlar: El ile kullanılan ve titreyerek çalışan cihazlarla, bileklerde uzun süreli veya sıklıkla tekrarlanan hareketler median sinir üzerinde zararlı bir etkiye neden olabilir veya mevcut hasarı artırır.
Bilgisayar kullanımında: Karpal tünel gelişimi arasındaki ilişkiyi tanımlamak için çeşitli çalışmalar yapılmıştır. Karpal tünel sendromu için bir risk faktörü olduğu konusunda kesin bir kanıt bulunmamakla birlikte, elde başka bir ağrıya neden olabilir.
Karpal Tünel Sendromu Tanısı
Muayene: Muayenede eldeki hassasiyeti ve kas gücünü incelenir.
Radyografi: Artrit veya kırık gibi diğer ağrı nedenlerini ekarte etmek için el bileğinin radyografileri istenebilir.
Elektromiyografi: Elektromiyografi kasların elektriksel aktivitesinin kaydedilmesidir. İşlem sırasında ince iğneler şeklindeki elektrotlar doğrudan çalışılan kaslara yerleştirilir. Çalışma, kasılma ve istirahat sırasında kasların elektriksel aktivitesini değerlendirilmesini sağlar. Kas hasarını tespit etmemize ve diğer nedenleri ekarte etmemize yardımcı olur.
Elektronöromiyografi: Bu çalışmada iki elektrot kullanılmıştır. Bunlardan birini kullanarak, median sinir boyunca bir sinir uyarısının iletimi kaydedilir. Karpal tünel sendromunda, karpal tünel düzeyinde, median sinir boyunca sinir iletisi ihlali söz konusudur. Bu çalışma karpal tünel tanısı koymanıza ve diğer hastalıkları dışlamanıza olanak sağlar.
Karpal Tünel Sendromu Tedavisi
Karpal tünel sinir hasarı oluşmadan en kısa sürede teşhis ve tedavi edilmelidir. Semptomları artıran eylemlerden kaçınarak ve şişliği azaltmak için zaman zaman soğuk kompres uygulayarak rahatsızlık hafifletilebilir. Bu yöntemler birkaç hafta boyunca rahatlama sağlamazsa, ilaçlar, enjeksiyonlar ve en son cerrahi tedavi önerilir.
Konservatif Tedavi
Eğer karpal tünel sendromu erken teşhis edilirse, konservatif tedavi yöntemleri etkili olabilir.
Ortopedik cihazların kullanımı (şeritler, bandajlar, ortezler): Uyurken bileğinizi tutan bir ortopedik cihaz, karıncalanma ve uyuşukluk gibi gece semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabilir. Ortopedik cihazların uyku için kullanımı, hamilelik sırasında karpal tünel sendromu gelişimini önlemek için en iyi seçenek olabilir.
Karpal Tünel Sendromu İçin Kuru İğne Tedavisi
Kuru iğne tedavisini (İMS) kasılıp boyu kısalan kasların boyunu uzatmak için kullanıyoruz. Ancak dolaylı olarak kas gerginliğinden kaynaklanan durumların tedavisinde de kullanılmaktadır. Karpal tünel sendromu bu durumlardan biridir.
Karpal tünel sendromu, el bileği ve el boyunca sık sık uyuşukluk, halsizlik ve ağrıya neden olan kolun median sinirini içeren bir durumdur. Birçok kişi Karpal Tünel Sendromu’nun sadece median sinirin el bileğinde sıkıştırılmasının bir sonucu olduğuna inanır. Ancak, burada her zaman etkilenen tek bölge el bileği değildir.
Median sinir, elin palmar tarafının cildinin, elin orta kısmına ve yüzük parmağının yarısına kardar duyularını kontrol eder. Ön kol kasları arasından geçerken de sıkıştırılabilir. Klinik tablo aynı görünse de, eldeki işlev bozukluğunun nedenini belirlemek için uyuşukluk, karıncalanma, güçsüzlük ve el bileği ve el ağrısı çeken bir kişinin ayrıntılı değerlendirilmesi gerekir.
Karpal tünel sendromunun en sık kabul edilen nedeni, medyan sinirin el bileğinde bulunan tünelde mekanik bir basıya maruz kalmasıdır. Bu nedenle tedavide geleneksel işlem karpal tünel alanının manipülasyonunu içerir. Bazı durumlarda kuru iğne tedavisi (İMS) gibi tedavi seçenekleriyle tedavi edilebilir.
Kuru iğne tedavisi karpal tünel çevresindeki kasları güçlendirerek destekler. Tedavi ön kolun sinirlerini sıkıştıran ve karpal tünelde gerginlik yaratan fleksör kasları desteklemeyi amaçlar. Bu kaslar şunlardır;
- Pronator Teres
- Flexor Digitorum Superficiallis
- Flexor Digitorum Profundus
- Flexor Carpi Ulnaris
- Flexor Pollicis Longus
Yukarıda isimleri geçen ön kolun bu fleksör kaslarının aşırı yüklenmesi veya stresi, el ve parmaklarında kas gerginliğine yol açarak uyuşukluk, karıncalanma, güçsüzlük ve ağrıya neden olur. Kuru iğne tedavisi Karpal Tünel Sendromu olan kişilerin ağrıyı azaltmada ve kas gücünü arttırmaya yardımcı olur. Ameliyatsız ve ilaçsız bir tedavi seçeneğidir.
Steroidal olmayan antienflamatuar ilaçlar (NSAID’ler): NSAID’ler, karpal tünel sendromundan ağrıyı kısa bir süre için hafifletebilir. Bununla birlikte, bu ilaçların hastalığın seyrini iyileştirdiğine dair kanıt yoktur.
Fizik tedavi: Fizik tedavi yöntemleri karpal tünel sendromu tedavisinde kullanılabilir
Kortikosteroid enjeksiyonu: Kortikosteroidleri ağrınızı gidermek için karpal tünele enjekte edebilir. Kortikosteroidler, iltihabı ve şişliği azaltığı için median sinir üzerindeki baskı da azalır.
PRP enjeksiyonu: Karpal Tünel Tedavisinde son dönemlerde kullanılmaya başlayan PRP ile güzel sonuçlar alınmaktadır.
Cerrahi Tedavi
Karpal tünel sendromuna ciddi semptomlar eşlik ediyorsa, hastalar ellerini kullanamıyorsa ve konservatif tedavi etkisizse cerrahi uygulanabilir. Cerrah avuç içi karpal tünelin üzerindeki avuç içinde bir kesi yapar ve median siniri dekomprese edilir. Bazen insizyon komplikasyon riskini azaltmak için küçük yapılır.
Karpal Tüne Sendromu Nasıl Önlenir?
Sendromu önlemek için hala etkili bir yöntem bulunamamıştır. Fakat nesneleri tutma ve kavrama esnasında aşırı güç kullanımından kaçınmak kaslardaki gerginliği azaltacaktır.
Çalışma esnasında mola verip el ve bilek kaslarını gevşetmek, geri doğru büküp serbest bırakmak iyi gelecektir.
Klavye kullanımında tuşkara çok sert basmamak ve bileklik kullanmak yine faydalı olan diğer bir uygulamadır.
Karpal Tünel Sendromu İstanbul
Karpal tünel sendromu tedavisi için İstanbul Bakırköy’de bulunan kliniğimizi ziyaret edebilirsiniz. Uygulanan tedaviler sonrasında hastalarımıza karpal tünel egzersizleri vermekteyiz.